Matroos Cornelis Mugh (1680-1706)

Cornelis Mugh uit Dordrecht vertrok op 9-5-1704 vanaf Goeree met het fluitschip “Huis Overrijp” voor de kamer van Rotterdam onder leiding van schipper Wessel van Neerkassel. “Huis Overrijp” was gebouwd in 1693 voor de Kamer van Hoorn op een werf in Hoorn. Het had een lengte van 130 voet en een laadvermogen van 436 ton. Een fluitschip is schip met een vlakke bodem, een rond achterschip en 3 masten. Zo'n schip had doorgaans slechts enkele stukken geschut, gewoonlijk op het overloopdek. Cornelis was bosschieter, d.w.z. een ervaren matroos die ook belast kan worden met het afvuren van een kanon.

Een Fluitschip

Een reis, waarbij een schip meerdere maanden achtereen op zee bleef,  bracht bijzondere gevaren mee voor de gezondheid van de bemanning. Gedurende de eerste 2 of 3 maanden van de reis liepen nieuwelingen vaak al schuurbuik en tering (tuberculose) op, waardoor ze rond liepen met bleke gezichten, blauwe lippen en gezwollen benen. Ook reumatische klachten kwamen veel voor door de koude en vochtige omgeving.

Het schip "Huis Overrijp" kwam op 12-9-1704 in Kaap de Goede Hoop aan. Cornelis reisde echter niet verder met dit schip, maar verbleef enige tijd op de Kaap. Waarschijnlijk was Cornelis ziek en moest hij eerst weer aansterken. De Kaap had een ziekenhuis, maar het was er doorgaans onhygiënisch en er was een flinke stank.

Kaap De Goede Hoop

Op 13-1-1705 ging Cornelis Mugh op de Kaap aan boord van het schip “Gent” voor de kamer van Enkhuizen. Dit schip was in 1693 gebouwd voor de Kamer van Enkhuizen op de V.O.C.-werf in Enkhuizen. Het had een lengte van 145 voet en een laadvermogen van 816 ton. De bemanning kon uit 200 tot 250 ‘koppen’ bestaan. De schipper op deze reis was Willem Knol. Op 14-5-1705 kwam het schip “Gent” in Batavia (tegenwoordig Jakarta) in Indonesië aan.

Het schip "Gent" is op 12-9-1705 opnieuw vertrokken naar Goa in India. Cornelis Mugh is in Azië overleden op 16-6-1706. Zijn begunstigde was zijn vrouw Pieternella Offermans. Cornelis en Pieternella waren op 9-4-1702 in Dordrecht in ondertrouw gegaan. Op 19-1-1703 aldaar hadden zij een zoon Johannes laten dopen en op 5-11-1705 in Dordrecht liet Pieternella een zoontje met de naam Cornelis dopen. Cornelis Mugh was zelf gedoopt op 27-5-1680 in Dordrecht als jongere zoon van Johan Mugge en Henrica van Herff. Een connectie met mijn voorouders Mugh in Zwijndrecht heb ik (nog) niet kunnen vinden.

Bronnen: Het Nationaal Archief, De VOC Site, A.E. Leuftink: Regionaal Archief Dordrecht, Harde Heelmeesters (Zeelieden en hun dokters in de 18e eeuw), Maritiem Digitaal.