25 mei 2016

Frans en Hendrik van Dommelen, schoolmeesters in 17e-eeuws Leerbroek

Hendrik en Frans van Dommelen waren schoolmeester in Leerbroek. Hendrik zal rond 1601 zijn geboren, want op 13-6-1642 was in Gorkum sprake van "Mr Henrick van Dommelen, schoolmr. in Leerbroek, oud 40 jaren". Frans kan zijn zoon zijn geweest:
"Frans van Dommelen, mr., jm. van Leerbroek
otr/tr. 20-11/7-12-1661 Leerbroek/Leerdam
Maria Zteevens, jd. uit Loosdorp".

Frans van Dommele, schoolmr. te Leerbroek, wordt op 5-1-1671 in Gorkum als getuige vermeld. In 1673 is schoolmeester Frans van Dommelen een kleine (¼) getaxeerde bij de 200e penning van Leerbroek. Frans van Dommelen, schoolmeester, wordt in april 1680 in Leerbroek genoemd bij het zout, zeep en redemptie geld.

De kerk van Leerbroek dateert van begin 16e eeuw

18 mei 2016

Latijnse Term: Nomine Uxoris



atijnse termen kom je zo af en toe tegen, wanneer je genealogisch onderzoek doet. Eeuwenlang verzorgden kerken dopen en begrafenissen en sinds de 6e eeuw wordt Latijn veel in katholieke kerk gebruikt. Maar ook in oud-rechterlijke archieven kom je nog wel eens een Latijnse term tegen. 


De Latijnse term Nomine Uxoris ("in naam van de echtgenote") is een term die in Nederland in de vroegmoderne tijd (15e tot 19e eeuw) werd gebruikt. Daarmee werden bezittingen van de vrouw op naam van haar man geregistreerd.
In die tijd werd een gehuwde vrouw in principe als handelingsonbekwaam gezien, dat wil zeggen dat ze haar man moest laten optreden als haar voogd. In geval van krankzinnigheid of langdurige afwezigheid van de man, kon de vrouw - met toestemming van haar man - wèl zelf handelen. 
Bij overlijden van een echtgenoot of echtgenote, erfden hun kinderen van hun overleden ouder, maar hield de weduwe of weduwnaar levenslang vruchtgebruik, togte of tochte genoemd.

 The English version of this post: Latin Term: Nomine Uxoris.

9 mei 2016

Arij Quartel van Cillaarshoek werd in 1899 bij Den Briel uit het water gevist

Op 9 mei 1899 bracht een visser in Den Briel het lijk mee van een oude man, die in de Maas was verdronken. De overledene werd geïdentificeerd als de 68-jarige Arij Quartel uit Cillaarshoek.

De Tijd, 10-5-1899

Arij Quartel werd geboren op 27-9-1830 in Westmaas als zoon van Jacob Quartel en Annigje Rozendaal. Hij had een oudere broer Koenraad Quartel (1826-1857).

Arij trouwde op 10-4-1856 in Westmaas met Pieternella Rozendaal, dochter van Pleun Rozendaal en Willemijntje Wildeman. Pieternella was geboren op 16-2-1828 in Strijen en overleed op 7-9-1896 in Maasdam. Veel kinderen van Arij en Pieternella stierven jong.