31 december 2020

2020 was een uitzonderlijk jaar

Het jaar 2020 is er één dat we niet snel zullen vergeten. Dit jaar ben ik alleen voor de noodzakelijke aankopen (in de supermarkt en de drogisterij) naar fysieke winkels geweest, want ik wil niet het risico lopen om mijn hoogbejaarde ouders te besmetten. Verder heb ik T-shirts en nachtponnen op Internet besteld en let ik ook op mijn lijn, opdat ik in mijn broeken blijf passen. Hierdoor kon ik meer tijd thuis door brengen – ik ben arbeidsongeschikt - en dus ook meer tijd besteden aan mijn genealogie hobby.

Sinds half februari vorig jaar heb ik meer dan 400 nieuwe voorouders gevonden (waarvan i.i.g. iets bekend is). Met name in de 12e generatie (16e-17e eeuw) had ik begin 2020 nog 780 voorouders en heb ik er inmiddels 811. In de generaties daarboven neemt het aantal voorouders weer af. Het percentage voorouders in de 10e generatie (1600-1750) is bij mij al jaren 79,7%.
Mijn eerste blog post dateert van oktober 2012. Deze blog bestaat dus al 8 jaar. Een opvallend populaire blog post in 2020 (met 223 bezoeken) is een blog post uit 2014 met het verhaal van Jansje Verhoog (1810-84), die door haar echtgenoot werd verlaten. Verder is mijn blog post over ziektes in de 19e eeuw al jaren populair (met 1260 bezoeken in 2020).

Eén van de mooie vondsten dit jaar waren de voorouders van Arij Hendrikze de Koning rond 1700 in Zwijndrecht. Nadat ik zelf zijn – lang verborgen gebleven – ouders had gevonden en ook zijn grootouders van moeder’s zijde, kon ik haar grootmoeder aansluiten bij een publicatie over de familie Zangers, die afstamt van de 15e-eeuwse Willem Jansz. Stouten.

Wat ik zelf ook een mooie, recente vondst vind (al is die al uit 2019), is dat mijn overgrootvader Adriaan de Jong (1850-99) in 1867 voor het kantongerecht te Waalwijk werd gedaagd wegens het spelen met en om geld op de openbare straat. Hij had toen een gezonde kleur, blauwe ogen en zijn haar en wenkbrauwen waren blond. Op de enige foto, die ik van hem heb, heeft hij donker haar, maar mijn moeder vertelt ook altijd dat zij in haar jeugd blond wèl was, dus dat kan ze dan van hem hebben.
Een andere favoriete vonst is dat mijn voorvader Arie de Sterke(1796-1892) mee ging met de Russische veldtocht van Napoleon, daarna deel nam aan de Slag bij Waterloo tegen Napoleon en op zijn oude dag daarvoor een lintje ontving. En Perry Roos heeft inmiddels ook nog een pentekening van Arie (links) gevonden.

Mijn genealogische onderzoek ben ik ooit   ̶   waarschijnlijk in de winter van 2002-2003   ̶   begonnen met hulp van Annee Bos bij het Streekmuseum Hoeksche Waard. Bij zijn oudere generaties van onze familie Bos, kon ik mijn tak aansluiten. Verder ben ik al jaren een “fan” van de artikelen van de heer K.J. Slijkerman. Inmiddels ben ik ook “fan” geworden van de artikelen van de heer B. de Keijzer. Ook ben ik de Hollandse Vereniging voor Genealogie “Ons Voorgeslacht” dankbaar voor het dit jaar online zetten van de Utrechtse parentelen. Hoewel de meeste van mijn voorouders woonden in Zuid-Holland-Zuid en de Langstraat, is het aantal in Utrecht wonende voorouders inmiddels ook noemenswaardig.

22 december 2020

2 zussen trouwden een Hermen Kranendonk in 's-Gravendeel

De zussen Cornelia en Pietertje van der Mast zijn allebei op 's-Gravendeel getrouwd geweest met een Hermen Kranendonk. 

Deze zussen zijn dochters van Johannis van der Mast, die werd geboren op 8-11-1792 in de Klundert als zoon van Martinus van der Mast en Adriana Cornelisse den Engelschen. Adriana is een nakomelinge van mijn voorouder Adriaan Peeters Nelemans uit Lage Zwaluwe.
Johannis van der Mast trouwde op 22-4-1818 in 's-Gravendeel met zijn eerste vrouw Adriaantje Naaktgeboren (1796-1828). Zij kregen samen kinderen, waaronder een dochter Jannetje van der Mast (1827-1867), die trouwde met Arie Tol, die na haar overlijden naar de VS vertrok.
Ongeveer 3 jaar na het overlijden van zijn eerste vrouw, is Johannis van der Mast op 9-7-1831 in 's-Gravendeel hertrouwd met de 36-jarige Cornelia de Vlaming. Zij is geboren op 18-2-1795 in 's-Gravendeel als dochter van Jan Hendriksz. de Vlaming. Zij was op 16-12-1818 in 's-Gravendeel getrouwd met Arij Leendertsz. Stam (1787-1829), een kleinzoon van mijn 18e-eeuwse voorouder Corstiaan Aartsz van Driel. Zij kregen 4 kinderen, waarvan er 3 de volwassen leeftijd zouden bereiken.
Met Cornelia de Vlaming kreeg Johannis van der Mast vervolgens nog eens 4 kinderen die wèl allen de volwassen leeftijd zouden bereiken. De tweede dochter, Cornelia van der Mast, werd geboren op 31-3-1834 in 's-Gravendeel. De jongste, Pietertje van der Mast, werd aldaar geboren op 15-4-1838, toen haar moeder al 43 jaar oud was.

Cornelia van der Mast trouwde op 25-jarige leeftijd op 2-12-1859 met Jan Sint Nicolaas (1833-1865), zoon van Arij Sint Nicolaas en Kleisje Pleunen de Vlaming (1801-1868). Zij kregen 3 kinderen: Cornelia (die stierf als baby), Klazijna (die 25 jaar oud werd) en Johannis (1860-1938), die is getrouwd. Het huwelijk van Cornelia met Jan Sint Nicolaas heeft slechts 5 jaar geduurd, want Jan is op 31-jarige leeftijd overleden op 3-3-1865 in 's-Gravendeel.

Pietertje van der Mast trouwde op 27-jarige leeftijd op 12-5-1865 in 's-Gravendeel met Hermen Kranendonk. Hermen is geboren op 28-5-1838 in 's-Gravendeel als zoon van Arie Kranendonk (1800-1873) en Jannigje Moret (1806-1847). Hij was vernoemd naar zijn grootvader Hermen Kranendonk (±1755-1811).
Pietertje is overleden op 9-6-1872 in 's-Gravendeel. Haar weduwnaar, Hermen Kranendonk, is op 20-3-1875 in 's-Gravendeel hertrouwd met de 30-jarige Pietertje de Jong, die nog geen 5 maanden later is overleden op 14 augustus. Hermen Ariensz. Kranendonk is overleden op 31-7-1896 in 's-Gravendeel, 58 jaar oud.

Cornelia van der Mast was op 30-jarige leeftijd weduwe geworden en is pas op 62-jarige leeftijd weer hertrouwd. Haar tweede huwelijk op 10-10-1896 in 's-Gravendeel was met de 63-jarige Hermen Kranendonk. Hermen was geboren op 1-4-1834 in 's-Gravendeel als zoon van Adrianus Kranendonk (1807-1880) en Cornelia van Gemert (1807-1863). Deze Hermen was vernoemd naar dezelfde grootvader als zijn neef, die getrouwd was met Cornelia's zus Pietertje.
Hermen was eerder getrouwd op 1-5-1858 in 's-Gravendeel met Neeltje de Vlaming (1829-1896), dochter van Jan Jansz. de Vlaming, die een broer is van Cornelia de Vlaming, de moeder van Cornelia van der Mast. Van de kinderen uit Hermen's eerste huwelijk met Neeltje bereikten Cornelia, Jan en Adrianus de volwassen leeftijd. Zijn dochter Cornelia Kranendonk (1861-1907) is in 1885 getrouwd met Arij Sint Nicolaas, een oomzegger van Jan, de eerste man van Cornelia van der Mast.

16 december 2020

Hilletje Boomgaars uit Westmaas in het krankzinnig- en beterhuis

Onder de verpleegden in het krankzinnig- en beterhuis te Dordrecht bevond zich Hilletje Boomgaars uit Westmaas. Zij was daar voor een jaar geplaatst op bevel van de rechtbank te Dordrecht van 11-8-1826 wegens krankzinnigheid. Dit gebeurde voor rekening van de gemeente Westmaas en kostte in de 3e klasse ƒ130,-.

Zij is overleden in Dordrecht op 16-7-1832. De enige Hilletje Bongaarts die eind 19e eeuw werd gedoopt in Westmaas was een jongere dochter van Johannes Bongaarts en Neeltje Marinusse van Driel (1753-1824), die op 24 mei 1792 werd geboren en op de 27e werd gedoopt met de naam Hilletje. De leeftijd in haar overlijdensacte klopt niet; zij werd 40 jaar oud. 

Hilletje Boomgaerts is overleden op 16-7-1832 in het krankzinnigenhuis in Dordrecht

Hilletje's ouders, Johannes Bongaarts en Neeltje van Driel, hadden een groot gezin, maar diverse van hun kinderen zijn jong overleden. Zo hadden zij 3 zonen met de naam Gerrit, 2 zonen met de naam Willem en 2 dochters met de naam Hilletje. De jongere Willem, geboren op 8-1-1784 en gedoopt op de 11e in Mijnsheerenland, bereikte wèl de volwassen leeftijd. Hij trouwde in 1812 met de 26-jarige Margaretha (“Grietje”) Huijser(t) en kreeg diverse kinderen, waarvan er 4 de volwassen leeftijd bereikten. Willem is als weduwnaar overleden op 18 mei 1846 in Westmaas, 62 jaar oud.

De grootouders van Willem en Hilletje zijn Willem Wesselsz. Bongaarts en Neeltje Weeda. Neeltje is op 23-12-1708 in Westmaas gedoopt als dochter van mijn voorvader Pieter Claesz. Weeda (1676-±1713). Hun grootvader Willem Wesselsz. Bongaarts was afkomstig uit Neukirchen-Vluyn in Duitsland.

Bronnen: WieWasWie.nl, RegionaalArchiefDordrecht.nl, Families of South Holland klappers, E. van Dooremalen's Generaal Register van alle Persoonen welke in het Stads Krankzinnig en Beterhuijs te Dordrecht tans zijn of zullen werden geconfineert zoo van Binnen als Buiten de Stad 1805-1830.

7 december 2020

Willem Kwak (32) bleef op zee in 1883

Visser Willem Kwak (24) uit Zwartewaal en Trijntje van Eijk (20) uit Hellevoetsluis trouwden op 13 april 1876 in Zwartewaal. Trijntje is in Zwartewaal geboren op 19 november 1856 als dochter van zeeloods Pieter en Eijk en Jacomijntje de Kloe. Trijntje had o.a. een broer Pieter, geboren op 28-11-1864 in Zwartewaal.
Willem Kwak is geboren op 23 juli 1851 in Zwartewaal als zoon van visser Abram Kwak (1818-1843) en naaister Ariaantje Waleman. Willem's moeder was op 7 november 1856 hertrouwd met met visser Johannis van der Sjouw (1812-1869). 
Willem Kwak en zijn vrouw Trijntje kregen in Hellevoetsluis 2 dochters met de naam Adriaantje, waarvan de oudste nog geen jaar oud is geworden. In 1882 werd Willem Kwak vermeld als matroos bij het loodswezen. Op 7 juli van dat jaar kreeg hij in Hellevoetsluis een dochter Jacomijntje. 
Willem Kwak was werkzaam als loods in opleiding, toen hij in de nacht van 12 op 13 december 1883 tijdens een storm met 10 andere opvarenden is verdronken met de verongelukte loodskotter nr. 12. Later zijn brokstukken van het schip aangespoeld op de kust.

Algemeen Handelsblad, 5-1-1884

Willem's weduwe, Trijntje van Eijck, was zwanger en beviel op 4-2-1884 in Hellevoetsluis van een postume zoon, die Willem werd genoemd naar zijn verongelukte vader. Zo bleef zij achter met de kinderen Adriaantje, Jacomijntje en Willem.

Rotterdamsch nieuwsblad, 26-5-1887

Trijntje verdiende de kost als winkelierster in Hellevoetsluis. Op 2 november 1886 begon zij in Rotterdam pro deo een gerechtelijke procedure om haar op zee verdwenen man wettelijk dood te laten verklaren. Zij wilde namelijk een nieuw huwelijk aan gaan. Ze was ook al zwager, want op 20 maart 1887 's morgens rond 5 uur aan de Molenstraat in Hellevoetsluis beviel Trijntje van een buitenechtelijke dochter Jacoba. 

Nederlandsche Staatscourant, 10-11-1886

Er volgden 3 oproepen aan Willem Kwak om zich te melden. Uiteindelijk is pas op 14 mei 1888 door de arrondissementsrechtbank in Rotterdam een rechtsvermoeden van overlijden afgegeven van Willem Kwak. Zijn weduwe is nooit hertrouwd.

Nederlandsche Staatscourant, 23-6-1888