Bartus Peteri (1780-1856) en Elsje Fredriks (1779-1860)

Zelf heb ik voorouders in heel Zuid-Holland-Zuid, het westen van Utrecht en het noordwesten van Brabant. Mijn partner, daarentegen, heeft voorouders in het oosten van het land en daar heb ik weinig ervaring met onderzoek. Toen ik op een dag van achter de pc in de 1810-er jaren van het trouwboek van Deventer “bladerde”, wachtte mij een verrassing. Daar werden regelmatig ook de ouders van de bruid en bruidegom vermeld en daarmee had ik - dankzij twee akten in die periode - ineens vier nieuwe voorouders van mijn partner gevonden.

Bartus (“Bart”) Peteri is gedoopt op 2 juli 1780 in Geertruidenberg als zoon van Andries Petri en zijn vrouw Gerritje de Wit (1737-1820). Andries was ten tijde van zijn huwelijk in 1772 soldaat onder het regiment van generaal majoor Stuart, dat toen in Deventer in garnizoen lag. Zo had Andries zijn vrouw leren kennen.
Bart Peteri was ivoordraaier van beroep. Hij ging in ondertrouw op 18 mei 1804 in Amsterdam en trouwde op 17 juni 1804 in Deventer met Elsje Fredriks. De trouwinschrijving in Deventer vermeldt Elsje's ouders, namelijk Barend Fredriks en Harmijntje Banning, en vermeldt ook dat Elsje in Amsterdam is geboren.

Bij de trouwinschrijving van Bartus Peteri en Elsje Frederiks van 13 mei 1804 in Deventer
worden hun beider ouders vermeld.

Na verder onderzoek in Amsterdam bleek dat Elsje aldaar is gedoopt op 4-8-1779 met getuigen Lambert Banning en Metje van Lier. Na het overlijden van Elsje's ouders in het voorjaar van 1796, is de 16-jarige Elsje samen met haar 14-jarige broertje Willem opgenomen in het burger-weeshuis in Amsterdam.

Elsje is gedoopt op 4-8-1779 in Amsterdam

De 100-jarige Alida Quirijns (1739-1839) uit Capelle

Alida Quirijns is gedoopt op 15-3-1739 in Vrijhoeve-Capelle (en geboren op de 7e of 9e, volgens latere gezinskaarten). Haar ouders zijn Johannes Quirijns en Alida Wijngers. Alida sr. was weduwe van Martinus Heijmans (†±1724). Zij was hertrouwd op 9-12-1724 in 's-Grevelduin-Capelle. Een baby uit het eerste huwelijk was kort na zijn vader overleden. In haar tweede huwelijk werden nog 7 kinderen geboren. Daaronder was Johannes Quirijns (1734-1813) die ook de volwassen leeftijd bereikte, maar hij ongehuwd bleef.

Andries de Bruijn en Alida Quijrijns gaven zich aan om te trouwen op 10-11-1763 in 's-Grevelduin-Capelle

Op 24-jarige leeftijd is Alida op 10-11-1763 in 's-Grevelduin-Capelle in ondertrouw gegaan met Andries de Bruijn. Hij is aldaar gedoopt op 17-1-1734 als zoon van Adriaan de Bruijn (1706-1772) en Cornelia van der Schans (1707-1739). Andries is vernoemd naar zijn grootvader Andries Peterse de Bruijn (1671-1741), die de middelste was van de 3 echtgenoten van Geertruij Adriaens Deckers (1666-1754). De betovergrootvader in mannelijke lijn is mijn voorvader Peter Joosten de Bruijn (1641-1705).

Alida Quirijns en Andries de Bruijn kregen in 's-Grevelduin-Capelle in de periode 1766-1780 zes kinderen: Jan, Arien, Cornelia, Alida, Adriaan en Andries jr. Het was òf Arien, gedoopt op 14-2-1768, òf Adriaan, gedoopt op 26-12-1773, die de volwassen leeftijd bereikte en op 3-5-1803 trouwde met Alida Klootwijk (1778-1824), een kleindochter van mijn 4x getrouwde, dubbele voorvader Adriaan Jans de Jong (1710-1761). Zij kregen diverse kinderen, waaronder zonen Andries en Adriaan en dochters Antje en Alida.

Wanneer Alida weduwe werd, heb ik helaas niet kunnen achterhalen. In de 1830-er jaren woonde zij samen met haar dochters Alida (±1771-1848) en Cornelia (1769-1841), de eerste ongehuwd en de tweede weduwe.
Begin 1840 werd in de krant bericht dat Alida Quirijns, weduwe van Andries de Bruijn, in de ouderdom van 100 jaar en ruim 9 maanden was overleden op 23-12-1839 in Capelle (NB). Zij was tot op het laatst scherp van geest gebleven.
Alida's zoon Adriaan/Arien is overleden op 26-12-1842, 3 jaar na zijn moeder. Zijn vrouw, Alida Klootwijk, was reeds op 1-4-1824 in Sprang overleden. Van de kinderen van dat echtpaar is Adriaan de Bruijn (1806-1883), man van Elisabeth Donkerslooot, met 76 jaar het oudst geworden.

Provinciale Geldersche en Nijmeegsche Courant, 4-1-1840

Bronnen: Delpher.nl, Salha.nl, RegionaalArchiefTilburg.nl, WieWasWie.nl.

Gijsbrecht Lambrechts Cruijck en "De Porceleyne Schotel"

Zakenman Lambrecht Gijsbertsz. Cruijck kocht in 1640 in Delft plateelfabriek “De Dissel” aan de Molslaan. Een plateelfabriek is een aardewerk fabriek waar keramiek wordt geproduceerd. Lambrecht en andere Delftse plateel fabrikanten hadden genoeg geld om experimenten aan te moedigen en innovaties te stimuleren. Daardoor waren de Delftse plateelfabrieken in staat om uitzonderlijke meesterwerken in grote hoeveelheden te produceren. Zo werd Delft één van de toonaangevende keramische centra in Europa.

De oude kerk van Delft

Lambrecht woonde in de Molslaan in Delft met zijn tweede vrouw Annetje Arents en zijn zoon en 3 dochters uit een eerder huwelijk. Lambrecht is overleden op 11-11-1644. Zijn weduwe hertrouwde op 3-5-1646 met weduwnaar Jop Pietersz. Oosterlaan, wiens zoon Pieter daarna met één van haar stiefdochters trouwde.
Een tweede dochter van Lambrecht, Christijna Cruijck (†1677), is in 1643 getrouwd met Wouter van Eenhoorn, die aandelen bezat in plateelfabriek “De Porceleyne Fles”. Een derde dochter trouwde in 1646 met Willem Cleffius (ook: Klestius), afkomstig uit Keulen en wonend in Amsterdam, die ook in plateelfabrieken investeerde.
Lambrecht's enige zoon Gijsbrecht werd meester plateelbakker op 23 oktober 1645. Zijn werk werd al gauw geroemd om de vakkundig gemodelleerde vormen, de elegantie en het licht bleke decor dat afstak tegen een lichte, azuurblauwe achtergrond.

Op 1-7-1646 in Delft werden huwelijkse voorwaarden opgemaakt tussen Gijsbrecht Lambrechts Kruijck, wonend binnen deze stad, en geassisteerd met zijn zwager Wouter van Eenhoorn en zijn oom Harmen Willems Braije, ter eenre, en Annetgen Wouters van Lit, geassisteerd met haar vader Wouter Claess van Lit, ter andere zijde. Het stel trouwde op de 22e.
Kinderen van Gijsbrecht Kruijck werden begraven in Delft op 16-1-1648, 21-12-1648, 16-10-1651, 19-7-1656, 17-11-1657 en 3-4-1663 en een zoon van hem ald. op 2-12-1670. Hoogstwaarschijnlijk zijn Lambertus, Hendrick en Judith, die wèl de volwassen leeftijd bereikten, ook kinderen van Gijsbrecht. In een testament van 24-10-1670 heeft Lambertus Cruijck het over "Gijsbregt Cruijck sijnen vader".

Het eigendom van de in 1651 opgerichte plateelfabriek “De Paauw” aan de Koornmarkt was aanvankelijk onder meerdere mensen verdeeld. In 1663 waren Willem Cleffius, Gijsbrecht Lambrechtsz Cruijck, Wouter van Eenhoorn en Leendert van der Let eigenaren. In 1677 was Gijsbrecht echter geen eigenaar meer.
Gijsbrecht Lambrechtsz. Kruijck betaalde in 1667-68 ƒ1 kadegeld voor "cum socijs voor de plateelbackerie van de Pauw". Ook werd hij aangeslagen voor 3 huizen ("tsedert 1680 nog als plat 12 st").

Behalve van “De Paauw” en “De Dissel” is Gijsbrecht ook nog (mede)eigenaar geweest van plateelfabrieken genaamd “De Witte Ster” en “De Proceleyne Schotel”. De laatste had hij in de 1640-er jaren gekocht van Dirck Hieronimusz van Kessel. Die fabriek was inmiddels uitgegroeid tot een hele rij huizen, schuren en erven. Het bedrijf had ook 2 molens en een eigen kleiwasserij, die aan de oostkant van de stad was gevestigd.
Op 5-10-1671 werd Gijsbrecht Kruijck samen met Pieter Kam door de magistraat afgevaardigd om toezicht te houden op de registratie van contracten tussen meesters en hun leerlingen bij aardewerk fabricage.

Huwelijksketting van Martijntje Roest (1760-1794) tot Adriaantje Veldhoen (1794-1882)

Martijntje Roest werd gedoopt op 6-2-1760 in Lekkerkerk als dochter van Sijmon Roest en Pleuntje Flink. Martijntje trouwde op 12-5-1782 in IJsselmonde met Adrianus van Driel. Hij is aldaar gedoopt op 2-12-1753 als zoon van Fop Pieters van Driel (1719-1766) en Alida Mijnlieff (1722-1793), die in 1767 was hertrouwd met Leendert de Vlieger.
Martijntje Roest en Adrianus van Driel kregen een aantal kinderen, waarvan i.e.g. Fop, Alida, Simon en Pieter de volwassen leeftijd bereikten. De jongste, Pieter van Driel, werd geboren op 31-1-1794 in IJsselmonde. Drie weken later, op 20-2-1794 in Oost-IJsselmonde, is Martijntje's overlijden aangegeven. Zij was 34 jaar oud geworden.

Adrianus van Driel was 40 jaar oud toen hij weduwnaar werd. Hij is al na 6 maanden hertrouwd op 29-8-1794 in IJsselmonde met de 23-jarige Johanna Kooijman. Johanna is gedoopt op 25-8-1771 in IJsselmonde als dochter van Hendrik Kooijman (1743-1833) en Maaijke Oostdijk (1746-1786). Hendrik Kooijman is op 28-11-1790 in IJsselmonde hertrouwd met Florina Mijnlieff (1767-1814).
Adrianus van Driel en Johanna Kooijman kregen kinderen genaamd Maaike, Japhet, Florina en Elisabeth Kooijman in de periode 1799-1804. De getuige bij alle dopen was Johanna's stiefmoeder Florina Mijnlieff.
Het eerste huwelijk van Adrianus van Driel had 12 jaar geduurd, maar zijn tweede huwelijk duurde wel 22 jaar. Adrianus van Driel was waarschijnlijk net 63 jaar oud geworden, toen hij overleed op 1-12-1816 in IJsselmonde.

Johanna Kooijman was 45 jaar oud toen zij weduwe werd van de veel oudere Adrianus. Vier jaar later, op 25-11-1820 in IJsselmonde, is Johanna hertrouwd met de 23-jarige IJsbrand Lagendijk . Hij is geboren op 28-9-1797 en gedoopt op 1 oktober in IJsselmonde met getuige Jaantje van Oudheusden. IJsbrand's ouders zijn Neeltje van Oudheusden en Leendert Lagendijk.
De bruidegom was 26 jaar jonger dan de bruid. Aangezien de bruid al 49 jaar oud was, bleef dit huwelijk kinderloos. Het duurde wel maar liefst 27 jaar. Johanna zag alle 4 haar kinderen trouwen. Zij is op 76-jarige leeftijd overleden op 11-1-1848 in IJsselmonde.