Stadbouwmeester Itz bouwde de Nieuwbrug in Dordrecht

De Nieuwbrug over de Wijnhaven in Dordrecht is in de 14e eeuw als nieuwe brug toegevoegd tussen de uit overige bruggen over de Wijnhaven, die in de 13e eeuw waren gebouwd. 

De in 1849 afgebroken Nieuwbrug in Dordrecht

In 1849 is een nieuwe Nieuwbrug gebouwd naar een ontwerp van stadbouwmeester Georg Nicolaas Itz, geboren op 26-12-1799 in 's-Hertogenbosch, overleden op 7-7-1869 in Dordrecht. Hij was een zoon van Jan Pieter Itz en Sybilla Geertruij Houbre. 

Op 8-12-1831 werd de in de klassieke bouwkunst opgeleide Itz officieel tot architect van de gemeente Dordrecht benoemd. Buiten de gangbare categorieën overheidsgebouwen en kerken, diverse scholen, gestichten of tehuizen, ontwierp Itz ook een achttal bruggen, een gasfabriek, een watermolen en een grafmonument. 
Op 29-5-1866 vroeg Itz na een 35-jarige loopbaan 'wegens te sterke overspanning van krachten en daardoor ontstane lichaamsgebreken' ontslag aan als gemeentearchitect. 

De in 1849 gebouwde Nieuwbrug in Dordrecht

Bronnen: DortseKaart.nl, NAI.nl, Baarsel, M. van: Van Aardappelmarkt tot Zwijndrechts Veerhoofd (De straatnamen van de historische binnenstad van Dordrecht), 1992. Ansichtkaarten van uitgevers A.G.V.D. en P.W. van de Weg. 

Criminele Sententie van Jan van den Bos

Op 11-1-1799 werd ene Jan van den Bos in een gerechtelijk vonnis van het Hof van Holland veroordeeld wegens "ontrouw in officio als Magazijn Meester over de Vures des Fransche Troupes". De uitspraak was een "lang duurige detentie hem tot straffe geimputeerd zijnde, inhabiel verklaart om immer eenig ambt of bediening binnen de Republicq te bekleeden, en voor 6 jaaren gebannen uit Holland, Zeeland en Utrecht". 

De 3 huwelijken van Adriaentie Corsse de Jong (1703-52)

Onlangs bleek dat mijn voorouder Adriaentie Corsse de Jong voor haar huwelijk met de veel oudere weduwnaar Bastiaan Meeuwisse den Broeder al eerder getrouwd was geweest. Bij de huwelijksinschrijving staat namelijk dat zij weduwe was van ene Hendrik Meuselaar. Wat speurwerk in het trouwboek van Westmaas leverde ook dat huwelijk op. Daarmee is zij in totaal 3 maal getrouwd.  

Huwelijksinschrijving van Ariaantje Corse de Jong's 1ste huwelijk in het trouwboek van Westmaas

Adriaentie Corsse de Jong was geboortig onder Strijen en is gedoopt op 25-11-1703 in Westmaas met een Maijke Hendriks als getuige [bron: TB-Westmaas]. Adriaentie was een dochter van Cors Corsse de Jong en Neesje of Niesje van Es. Haar moeder overleed toen Adriantie 3 jaar oud was. De aangifte was op 3-1-1707 in Strijen. Adriaentie's vader hertrouwde met Marijke Cornelis van Die, die als zijn weduwe werd vermeld, toen zij op 26-9-1727 in Klaaswaal in ondertrouw ging met Claas van der Blom. 

Adriaentie Corsse de Jong trouwde 3 maal en had kinderen uit alle 3 haar huwelijken:

(1) op 6-5-1725 in Westmaas [bron: TB-Westmaas] met Hendrik Meertense Meuselaar / Muijselaar , nadat zij op 13-4-1725 in Westmaas in ondertrouw zijn gegaan [bron: TB-Westmaas]. Notitie bij het huwelijk van Adriaentie Corsse en Hendrik: Hendrik Meertense Meuselaar, j.m., [..] met Ariaantje Korse de Jong, j.d. geboortig onder Strijen en woonende in de Group, zijn alhier den 13 April 1725 in wettige ondertrouw aangeschreven en den 6 Meij alhier getrouwt. Hendrik is overleden omstreeks 1728.   

(2) op 28-9-1732 in Westmaas [bron: Streekmuseum/kaartjes/SG561, TB-Westmaas] met Bastiaan Meeuwisse den Broeder, nadat zij op 05-09-1732 in Westmaas in ondertrouw zijn gegaan [bron: TB-Westmaas]. Notitie bij het huwelijk van Adriaentie Corsse en Bastiaan: Den 5 Sept. 1732 zijn alhier in ondertrouw genomen Bastiaan Meeuwisse Den Broeder, weduwnaar van Adriana Vlasblom, woonende onder Mijnsheereland, met Ariaantje Corsse De Jong, weduwe van Hendrik Meuselaar, woonende onder de Greup, en zijn den 28 dito alhier getrouwd.  Bastiaan is gedoopt op 16-06-1680 in Westmaas als zoon van Meeuwis Corsz (Meeuwis Korsse) (den Broeder) en Ariaentie Leenderts. Bastiaan is overleden op 30-12-1738 in Westmaas. De overlijdensaangifte werd gedaan door zijn broer Cors Meeuwisse den Broeder (±1668-na 1740). Bastiaan wass weduwnaar van Adriana Willems Vlasblom (±1680-vóór 1732), met wie hij trouwde op 7-5-1702 in Westmaas [bron: Streekmuseum/SG561].

(3) op 30-10-1740 in Westmaas [bron: TB-Westmaas] met Herbert Hoek, nadat zij op 8-10-1740 in Westmaas in ondertrouw zijn gegaan [bron: TB-Westmaas]. Notitie bij het huwelijk van Adriaentie Corsse en Herbert: Den 8 Octob. 1740 zijn hier [..] in ondertrouw aangeschreven Herbert Willemsz Hoek, j.m., geboren en woonende onder Numansdorp, en Ariaantje Corse de Jong, weduwe van Bastiaan den Broeder, geboren aan de Strijense Westdijk en woonende in de Group, en zijn den 30 dito alhier getrouwt.  Herbert is  gedoopt op 5-8-1714 in  Numansdorp als zoon van Willem Mattheusz Hoek en Aaltge Eusten van der Kaag. Bij de doop van Herbert was zijn grootmoeder van vader's zijde als getuige aanwezig: Ariaentje Jans Hoek (geb. ±1655). Herbert is overleden ná 10-07-1752, minstens 38 jaar oud. 

Kinderen van Adriaentie Corsse en Hendrik:

1 Neesje Hendriks Meuselaar, geboren op 8-2-1726 op de Greup en de 10e in Westmaas gedoopt [bron: DB-Westmaas].

2 Maarten Hendriks Meuselaar, geboren op 5-1-1726 op de Greup en de 12e in Westmaas gedoopt [bron: DB-Westmaas]. Hij trouwde en kreeg kinderen. 

3 Hendrikje Hendriks Meuselaar, geboren op 26-2-1728 op de Greup en de 29e in Westmaas gedoopt [bron: DB-Westmaas].

Kinderen van Adriaentie Corsse en Bastiaan:

4 Neeltjen Bastiaans den Broeder, geboren op 4-6-1733 op de Greup. Zij is gedoopt op 07-06-1733 in Westmaas [bron: DB-Westmaas]. 

5 Willem Bastiaans den Broeder, geboren op 7-5-1734 op de Greup. Hij is gedoopt op 16-05-1734 in Westmaas met als getuige Huibertje Hermans Burgemeester, een dochter van Commertje Meeuwsen den Broeder [bron: DB-Westmaas].

6 Willempje Bastiaans den Broeder, geboren op 16-7-1735 op de Greup. Zij is gedoopt op 17-07-1735 in Westmaas met als getuige Huibertje Hermans Burgemeester [bron: DB-Westmaas].

7 Corstiaan Bastiaansz den Broeder, geboren op 20-12-1736 op de Greup. Hij is gedoopt op 23-12-1736 in Westmaas met als getuige Crijntje Vrijland, echtgenote van Cors Corsse de Jong [bron: DB-Westmaas]. Corstiaan trouwde en kreeg een dochter Ariaantje. 

8 Commertje Bastiaanse den Broeder, geboren op 26-7-1738 op de Greup en gedoopt op 3-8-1738 in Westmaas met als getuige Huibertje Hermans Burgemeester [bron: DB-Westmaas]. Commertje overleed op 24-12-1823 in Strijen. Zij trouwde op 15-41768 in Klaaswaal met Mattheus Hoek, zoon van Pieter Mattheusz Hoek en Pleuntje Teunisse van der Weijden. Pieter Mattheusz Hoek was een broer van Commertje's grootvader Willem Mattheusz Hoek. Mattheus werd gedoopt op 6-3-1735 in Klaaswaal en overleed aldaar op 24-2-1817. Zij kregen 4 kinderen, waaronder mijn voorouder Pieter Hoek (1780-1844). 

Kinderen van Adriaentie Corsse en Herbert: 

9 Aaltje Herberts Hoek. Den 15 April 1741 in de Group geboren en den 16 dito te Westmaas gedoopt met als getuige Haasje Willemse Hoek (1704-±1744) [bron: DB-Westmaas]. Aaltje trouwde en kreeg kinderen. 

10 Neeltje Herberts Hoek, geboren op 17-2-1745 in Westmaas [bron: DB-Westmaas]. Neeltje trouwde en kreeg veel kinderen. 

Adriaentie Corsse de Jong was getuige bij de doop van haar neefjes Cors Arijs de Jong (op 6-8-1724 in Westmaas) en Kors Leendertsz de Jong (op 23-8-1732 in Oud-Beijerland).  Van Adriaentie Corsse's overlijden is aangifte gedaan op 10-7-1752 door haar zoon Corstiaan Bastiaansz den Broeder [nr. 7]. 

Zie ook de gegevens van Adriaentie Corsse de Jong op mijn website. 

Schoolplaat: Bloembollenteelt bij Noordwijk aan Zee

Bloembollen kwamen in de tweede helft van de 16e eeuw in de Lage Landen in de belangstelling te staan bij welgestelden en wetenschappers. Met name rond Haarlem kwamen er steeds meer kleine kwekerijen. Ook in wat nu de Duin- en Bollenstreek is, waren er in de 18e eeuw al lieden die er een kwekerij op na hielden. In de tweede helft van de 19e eeuw breidt de bloembollenteelt zich snel uit. 

Bloembollenteelt bij Noordwijk aan Zee, 
schoolplaat voor het aardrijkskundig onderwijs, 
getekend door Bernardus Bueninck (1864-1933). 

Zie ook: Schoolplaten voor het aardrijkskundig onderwijs

Vergeten levens: Gerrit Post en Lijsje van Oosten

Op de website vergetenlevens.nl heeft Arine Nienhuis-Snaterse een mooi verhaal staan over haar voorouders Gerrit Post (1819-96) en Lijsje van Oosten (1819-59) uit Rijswijk. Zij waren niet alleen een echtpaar, maar ook neef en nicht. In 1855 verhuisde het paar naar de pas drooggemalen Haarlemmermeer.

Tekening uit de negentiende eeuw van een Delflandse melkmeid op weg naar het weiland.
Het juk, om na gedane arbeid twee zware gevulde emmers te kunnen dragen, hangt op haar rug.

Een foto van Opoe Bos

Mijn vader heeft mijn overgrootmoeder, zijn "Opoe Bos", nog gekend, want ze woonde in bij haar jongste zoon, mijn opa Henk Bos. Ze heette Maaike van Driel en overleed op 24-1-1936. Van een neef van mijn vader, Teun den Tuinder, heb ik nu een foto gekregen met daarop mijn overgrootmoeder en haar dochter Barbara ("Bet") Bos (1894-1980), die later trouwde met Cornelis den Tuinder. Die oudtante heb ik nog gekend.   



Links Maaike van Driel, rechts Barbara Bos.

Maaike van Driel was geboren op 2-12-1859 in Strijen als jongste, maar enige overlevende dochter van Paulus van Driel (1812-87) en Barbara Hoogvliet (1816-89). Op 21-4-1880 trouwde Maaike aldaar met Teunis Bos (1853-1923), een jongere zoon van Cornelis Cente Bos (1813-88) en Kommertje Hoek. Het paar kreeg 11 kinderen, waarvan er 9 de volwassen leeftijd bereikten en huwden. 

Voor meer informative zie mijn post Maaike van Driel (1859-1936) uit Strijen.