30 december 2012

Pleuntje van Brakel's buitenechtelijke kleinkinderen

Op 6-10-1775 gaf Pleuntje van Brakel in Wieldrecht aan dat zij in ’s-Gravendeel pro deo wilde gaan trouwen met Hendrik Gerritsz de Ruijter (±1748-1811). Hij was een zoon van mijn voorouders Gerrit Hendrixs de Ruijter (±1719-1800) en Lijsje Pouwlis Geervliet (±1718-1796). Pleuntje werd op 21-9-1755 in Dordrecht gedoopt als dochter van Gerrit Gijsbrechts van Brakel en Adriana Verkuijlen. Pleuntje was vernoemd naar haar grootmoeder Pleuntje Gerrits Paauw (†1772). 
Hendrik de Ruijter en Pleuntje van Brakel, zijn vrouw, verkregen op 20-12-1776 attestatie van ’s-Gravendeel naar Strijen. Daar werd op 16-3-1777 hun dochter Adriaantje geboren. Hun oudste dochter Elisabeth was op 18-2-1776 in Dordrecht gedoopt. In Strijen zouden vervolgens nog 14 kinderen volgen. De jongste, Teuntje, werd op 1-10-1795 in Strijen geboren. Twee jaar later woonde het gezin in de polder Nieuw-Bonaventura nabij de Mookhoek. 
Op 20-5-1800 verkregen Hendrik en Pleuntje attestatie om terug te keren naar ’s-Gravendeel met hun nog in leven zijnde kinderen Adriana, Gerrit, Gijsbert, Bastiaan, Adriaan, Lijntje, Paulus, Jacob, Anna, Plonia en Teuntje. Dochter Elisabeth was toen inmiddels getrouwd, maar verhuisde rond die tijd ook naar 's-Gravendeel. 
 
Hendrik de Ruijter overleed in augustus 1803. Pleuntje bleef als weduwe achter met de bovengenoemde 11 kinderen, waarvan de oudste, Adriaantje, toen 26 was en de jongste, Teuntje, 8 jaar oud. Op 9-4-1808 in 's-Gravendeel was de weduwe van Hendrik de Ruijter pachter van land van Maria Adriana Gevaerts. Zo probeerde Pleuntje in hun onderhoud te voorzien. Haar zonen Gerrit en Bastiaan en haar dochter Lijntje trouwden rond 1810 en alles leek goed te gaan. 

Enkele jaren later ging het echter helemaal mis met Pleuntje’s gezin. Haar jongste dochter Teuntje (1795-1875) bracht toen schande over de familie door op 17-jarige leeftijd op 15-4-1813 te bevallen van een zoontje Gerrit, waarvan haar oudste broer Gerrit aangifte deed in ’s-Gravendeel. Daarmee was het hek van de dam. Op 5-10-1814 beviel de 21-jarige Johanna, ook “Anna” en “Antje” genoemd, van een buitenechtelijke zoon Andries, die binnen 3 maanden overleed. Op 29-7-1815 trouwde zij in Sliedrecht met Arij Pieters Bakker (1791-1855) en kreeg met hem nog 10 kinderen. Haar eer was daarmee enigszins gered. 

Oudste dochter Adriaantje, “Jaantje” genoemd, was nog steeds ongehuwd en beviel op 38-jarige leeftijd op 16-6-1815 op ’t Spui bij ‘s-Gravendeel van een buitenechtelijke tweeling Cornelis en Adriana. Een vader werd ook hier niet genoemd. Jaantje overleed op 19-7-1815 in ’s-Gravendeel, mogelijk ten gevolge van complicaties van de geboorte.
Daarna leek het even rustig totdat de één na jongste dochter Apolonia (1794-1841), “Plonia” genoemd, op 1-3-1817 beviel van een buitenechtelijk zoontje Arij, die een maand later overleed. Op 10-4-1825 beviel Plonia opnieuw van een buitenechtelijk zoontje. Dit kind noemde ze Leendert en ook hij overleed na een maand. Op 3-2-1830 trouwde Plonia met haar neef Gerrit van Ekris (1781-1841) en kreeg vervolgens nog 2 wettige kinderen: Arris en Pleuntje. De 74-jarige Pleuntje van Brakel overleed op 5 juni van dat jaar in 's-Gravendeel. 
 
Ondertussen bleek Pleuntje's jongste dochter, Teuntje, ook weer een minnaar te hebben. Tien jaar na de geboorte van haar oudste zoon Gerrit begon Teuntje opnieuw buitenechtelijke kinderen te baren in 's-Gravendeel: Hendrik, geboren op 15-3-1823, Anna, geboren op 28-12-1828, Lijntje, geboren op 23-3-1830 en als baby overleden, en tenslotte Appolonia, geboren op 18-2-1832. Teuntje is dan ook nooit getrouwd. Zij overleed op 26-9-1875 in ’s-Gravendeel. 
Teuntje’s zoon Hendrik de Ruiter (1823-1893) trouwde in ’s-Gravendeel op 9-3-1846 met Adriaantje van Gent en bij de huwelijksinschrijving werd een zoon Gerrit erkend, die reeds op 27 januari van dat jaar was geboren. In de periode 1851-59 beviel vervolgens Teuntje's dochter Anna de Ruiter (1828-72) in Zwijndrecht en Meerdervoort van 4 buitenechtelijke kinderen, waarvan er 2 jong overleden. Bij Anna's huwelijk op 29-6-1860 in Zwijndrecht met de Belg Jean Baptist van Leeuwen werden de 2 overlevende kinderen, Maria (1852-78) en Pieter (1855-1921), door de bruidegom erkend. Uit dat huwelijk werden vervolgens nog 6 kinderen geboren. Een half jaar voor de geboorte van hun jonste kind was de weduwe Tanneke de Zeeuw (1832-1904) reeds bevallen van een dochter, die Jean Baptiste in 1873 erkende, toen hij als weduwnaar met Tanneke hertrouwde. 


 

2 opmerkingen:

  1. Pleuntje's zoon Paulus de Ruiter was tijdens de Franse Tijd als soldaat ingedeeld bij het 9e Regiment Artillerie te Voet en het 125e Regiment Infanterie van Linie [met resp. stamboeknr. 2740 en 3915].

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Teuntje's buitenechtelijke zoon Gerrit de Ruiter vertrok op 28 juli 1836 als soldaat naar Kaap de Goede Hoop, waar hij in Macassar is overleden op 30 jan. 1851. Hij had toen de rang van korporaal. Er werd in 1853 nog f4.75 uitbetaald van zijn gage.

    BeantwoordenVerwijderen

Heb je aanvullingen of opmerkingen?