De Groote of Zuid-Hollandse Waard

In de latere Hoekse Waard werd vanaf 1100 veelal gebouwd op terpen. Men leefde van akkerbouw, het houden van koeien en schapen, de jacht, visserij en het delven van zoutveen, wat turf en zout opleverde. In de periode 1230-1270 werd de Groote of Zuid-Hollandse Waard bedijkt. Strijen en Hoecke lagen langs de westelijke zeedijk. In het zuiden van de waard lagen Zwaluwe en Geertruidenberg. In het oosten strekte de waard zich uit tot aan Woudrichem en Heusden (zie hieronder).    

De Groote Waard rond 1400

     
De Maas, die dwars door de Groote Waard stroomde, is in 1270 afgedamd op de plaats, waar later Maasdam ontstond. Rond 1400 werd ten oosten daarvan een kasteel Duijvesteijn gebouwd. Het gebied ten noorden van de Maas heette de Tiesselijnswaard en strekte tot aan het riviertje de Dubbel ten zuidoosten van Dordrecht en bevatte de plaatsjes Hoecke, Poelwijck, Leijderambacht en De Mijl. Ten westen van de Groote Waard, in het latere Beijerland, lagen rond 1245 al dorpen genaamd Strienemonde en Corendike (Korendijk). 

Afstamming van de heren van Strijen

Afstamming van de middeleeuwse heren van Strijen is voor mij extra leuk omdat mijn ouders tegenwoordig in het dorp Strijen (ZH) wonen. In de middeleeuwen was Strijen een groot gebied. Zo is er nog een stukje ruïne van een toren van het kasteel van Strijen te vinden in Oosterhout (NB). Bij de beruchte Sint-Elisabethsvloed in november 1421 overstroomde het gebied. Daarna heeft het enige eeuwen geduurd voor het land deels weer op de zee werd herwonnen.

De ruïne van het kasteel van Strijen in Oosterhout rond 1656.

Van de middeleeuwse heren van Strijen is weinig bekend. De laatste Willem van Strijen (of Striene) zou in november 1294 zijn overleden. Hij had 2 wettige dochters, waaronder Aleidis, die de heerlijkheid Strijen erfde en getrouwd was met Nicolaas, heer van Putten. Willem had bij een minnares nog een zoon verwekt, Willem van der Weede. Wede of Weeda was een dorp met een groot kasteel. Beiden zijn verdwenen ten tijde van de Sint-Elizabethsvloed: "welk Weede, mettet Stam-Huys, is Verdronken in 'et Jaar 1421 door den grooten Zuyd-Hollandzen Inbreuk".

De Watergeuzen hadden de stoof platgebrand

Uit de vonnisboeken van de Raad van Brabant in Brussel, 11 augustus 1582: 

Adriaenken Clerck, weduwe van wijlen Peeter Pruymen, heeft een proces gevoerd voor de wethouders van Bergen op Zoom tegen Marynus Claessen inzake een erfrente van 4 Carolusgulden die Marinus had op een halve meede stove staande buiten de Sint Jacopspoort. De stoof is enkele jaren geleden door de Watergeuzen platgebrand en in 1570 is de grond waarop de stoof stond vol water gelopen en geïnundeerd.