Adam Ardon (1770-1834) trouwde 4x

Adam Adriaans Ardon werd gedoopt op 30-12-1770 in Klundert als zoon van Adriaan Willems Ardonne (1737-1775) en Adriaantje Willems de Reus. Adam was de jongste zoon in een gezin van 8 kinderen, waarvan de oudste dochter jong is gestorven. De familie was kennelijk dol op namen die beginnen met de letter A, want Adam had zussen Adriana Adriaans Ardon (1762-1793) en Allegonda Adriaans Ardonne (1774-1829).
Op Hemelvaartsdag 25-5-1775 was Adriaan Ardon brandhout aan het stelen uit de grienden, toen de veldwachter hem betrapte. Toen hij probeerde te vluchten, trachtte de veldwachter - zo beweerde die - hem te stoppen met een schot hagel gericht op zijn benen. Adriaan werd echter in zijn hoofd geraakt en is aan hersenletsel overleden op 2-6-1775 in Klundert. Adam Ardon was toen 4 jaar oud.
Adam's moeder Adriaantje is op 22-5-1785 in Klundert hertrouwd met Pieter Bastiaans Beversluijs uit Made (NB), die al 2 maal eerder getrouwd was geweest. Het begraven van Adriana de Reus is aangegeven op 17-4-1799 in Klundert.

Adriaantje de Reus, weduwe van Adriaan Ardon,
is in 1785 hertrouwd met Pieter Beversluis

Adam Ardon trouwde met zijn eerste vrouw, Maria van Saarloos, op 29-4-1798 in Dinteloord na een ondertrouw aldaar op de 14e. Maria is gedoopt op 13-11-1774 in Dinteloord als dochter van Hermanus en Cornelia van Saarloos. Adam kreeg met zijn eerste vrouw 2 dochters, Cornelia en Maria, resp. in 1799 en 1804. Maria is rond 1805 overleden.

Adam Ardon was 27 jaar oud, toen hij op 20-4-1806 in de gemeente Fijnaart en Heijningen trouwde met zijn tweede vrouw, de 55-jarige Maria Cornelisse Vogelaar. Zij waren op de 5e in ondertrouw gegaan. Maria Vogelaar was weduwe van Jan Cornelisz Burgers met wie zij een dochter had, Kaatje Burgers (1776-1814). Met haar eerste man was Maria op 14-8-1784 in Dinteloord getuige geweest bij de doop van Heiltje, dochter van haar broer Cornelis Cornelisse Vogelaar.
Maria Vogelaar was zelf gedoopt op 17-1-1751 in Dinteloord als dochter van Cornelis Vogelaar en zijn vrouw Heiltje Saarloos. Adam Ardon en Maria Vogelaar waren op 12-3-1809 in Dinteloord getuige bij de doop van Adam, zoon van Adam's broer Johannes Ardon (1768-1815) en zijn vrouw Wijntje Gros. Het begraven van Maria Vogelaar werd aangegeven op 24-8-1809 in Dinteloord.

Landbouwer Adam Ardon was 42 jaar oud en woonde in Dinteloord toen hij aldaar op 3-8-1812 trouwde met de hoogzwangere Elisabeth Stijn, dochter van Jean Stijn en Adrienne Donkers. Zij was gedoopt op 8-12-1771 in Dinteloord.
Het enige kind uit dit huwelijk, Adriana, werd geboren op 9-9-1812 in Dinteloord en is kort daarna overleden op 4-10-1812. De volgende dag is Elisabeth Steijn overleden op 5-10-1812 in Dinteloord. Zij was 40 jaar oud en was slechts 2 maanden en 12 dagen getrouwd geweest.

Pieternella Pietjouw en haar tweelingzus Adriana zijn geboren op 15-3-1795 in Dinteloord

Adam Ardon was nog steeds landbouwer en inmiddels 46 jaar en 5 maanden oud, toen hij een 4e maal trouwde op 25-5-1817 in Dinteloord met de 21-jarige Pieternella Pietjouw. Zij was - samen met haar tweelingzus Adriana - geboren op 15-3-1795 en gedoopt op de 20e in Dinteloord. Hun ouders zijn Adriaan Piettau/Pietjouw en zijn eerste vrouw, Jacoba Brandewijk (1770-1813).

Landloper Willem Barendregt (1848-1919)

Een familienaam die naar een plaats verwijst wordt een toponiem genoemd. Vaak is dat dan de plaats waar de familie oorspronkelijk vandaan komt. De Willem Barendregt in dit verhaal werd echter ook geboren in de plaats Barendrecht en wel op 13 december 1848. Zijn ouders zijn Dirkje de Knegt (1819-90) uit Charlois en Jan Barendregt (1818-75) uit Barendrecht. Willem's grootvader Hendrik Barendregt (1787-1867) woonde in Charlois.

De in 1838 geboren Willem Barendregt gaf bij zijn eerste huwelijk aan niet te kunnen schrijven of tekenen, maar zette in 1899 wel zijn naam onder de huwelijksakte van zijn zoon. Van de nationale militie werd Willem in 1868 vrijgesteld omdat hij de enige nog levende zoon was van zijn ouders.
Op 19-jarige leeftijd trouwde Willem op 19 november 1868 in Hendrik-Ido-Ambacht met de 18-jarige Teuntje Bakker. Teuntje is geboren op 11 november 1850 als dochter van Marinus Bakker (1826-1895) en zijn vrouw Barbera van Golen.
Willem en Teuntje kregen kinderen Jan, Maria en Marinus, maar de jongste twee overleden in 1871 en 1872. Teuntje Bakker is overleden in Hendrik-Ido-Ambacht op 11 april 1873 rond 4 uur 's-morgens. Zij is maar 22 jaar oud geworden.

Willem Barendregt was 24 jaar oud, weduwnaar en vader van een jong zoontje. Hij is hertrouwd met de 19-jarige Jannigje Prins op 16 juli 1874 in Hendrik-Ido-Ambacht. Voor hun huwelijk werd een Akte Van Onvermogen afgegeven waarin verklaard werd dat Willem en Jannigje in behoeftige omstandigheden verkeerden. Jannigje was geboren op 1 mei 1855 in Hendrik-Ido-Ambacht als dochter van Adriana Spruit en wijlen Pieter Prins (†1868).
Ook met Jannigje kreeg Willem drie kinderen, waarvan er twee jong stierven. In 1884 waren alleen Willem's zoons Jan, geboren op 26-3-1869, en Pieter, geboren op 17-1-1879, nog in leven.

Willem Barendregt (1848-1919) in Veenhuizen

Eind 1889, toen zijn zoon Jan trouwde, woonde Willem Barendregt in Waddinxveen. Bij het eerste huwelijk van zijn zoon Pieter begin 1899 woonde Willem in Rotterdam. 
Op 12 november 1891 werd Willem Barendregt bij de rechtbank in Rotterdam veroordeeld tot 1 maand gevangenisstraf wegens diefstal. In Utrecht werd Willem veroordeeld voor “landlopen met opzet”. In maart 1901 werd hij opgenomen in Veenhuizen.
Willem Barendregt had een lengte van 1,66 m. met een bovenlijf van 88 cm. Zijn voet was 27,3 cm lang. Zijn hoofd was 19 cm lang en 15 cm breed. Zijn rechteroor was 6 cm. lang. Zijn linkeroog was blauw en zijn neus was breed. Zijn baard en haar waren inmiddels bruin-grijzend. Zijn huid werd als “doorschijnend” omschreven. Er werd opgemerkt dat zijn arm en hand misvormd waren.

Vernoemingsreeks van de naam Hadeweij

Hadewig of Hadewijch is een meisjesnaam. Het is een tweestammige Germaanse naam die “strijdster” zou betekenen. Varianten van de naam zijn onder andere Hadewich, Hadewij, Hadewyn, Hadewych, Hadewieg of Hadewiech.
Onder mijn voorouders heb ik in Dordrecht een 2 maal getrouwde Hadewij Willemze de Haen (1668-1741) en in de Sint Anthoniepolder een Hadeweij Jacobs Kleijnendorst (1754-1821), die 3 maal trouwde. Zij is vernoemd naar haar Cillaarshoekse grootmoeder Hadewij Simonse Barendregt, die weer is vernoemd naar háár grootmoeder Hadewij Pieters Velsenaer in Westmaas.

Extract betreffende de doop van Hadeweij Kleijnendorst op 17-11-1754 in Cilaarshoek

Pieter Pietersz de Jonge Pierneef
|
Hadewij Pieters Velsenaer
(geb. ca. 1625)
|
Simon Hendriksz Barendregt
|
Hadewij Simonse Barendregt
(1701-ca1724)
|
Jacob Pieters Kleijnendorst
(1722-1792)
|
Hadewei Kleijnendorst
(1754-1831)
|
Grietje Bestebroer
(1789-1830)
|
Hadewij Hoogvliet
(1817-1894)
|
Pieter Bijl
(1837-1908)
|
Hadewij Aaltje Bijl
(1865-1944)

Bronnen: WieWasWie.nl, NationaalArchief.nl, FamilySearch.org, District Klappers van Zuid-Holland, StadsArchief.Rotterdam.nl, Gezinsreconstructie van Cillaarshoek, nl.Wikipedia.org.

Johanna Antonia de Vrijer (1852-1933) huwde 2 broers

Johanna Antonia de Vrijer is geboren op 25-4-1852 in Rotterdam als jongste, tiende kind van Jan Hendrik de Vrijer (1807-1899) en zijn vrouw Johanna Antonia Kampstein (1809-1871). Johanna Antonia had een iets oudere zus Johanna Hendrika de Vrijer, die is geboren in Rotterdam op 17-1-1847. Zij hadden nog twee oudere zussen en vijf overlevende broers.

Van de twee zussen was de 18-jarige Johanna Hendrika degene die als eerste trouwde op 7-6-1865 in Rotterdam. De bruidegom was Hendrik Geerling. Hij is geboren op 26-1-1841 in Rotterdam als zoon van Philippus Jacobus Geerling sr. (1814-1895) en diens vrouw Johanna Barbara den Brasem (1815-1896). Hendrik Geerling en Johanna Hendrika de Vrijer kregen in de eerste vijf jaar van hun huwelijk drie kinderen, waarvan er één als baby is overleden.

De jongere zus, de 21-jarige Johanna Antonia de Vrijer, trouwde op 17-9-1873 in Rotterdam met Philippus Jacobus Geerling, een broer van haar zwager Hendrik. Philippus Jacobus was geboren op 16-11-1849 in Rotterdam en vernoemd naar zijn vader. Het huwelijk van Philippus Jacobus en Johanna Antonia bleef kinderloos. Na 4 jaar werd op 10-12-1877 in Rotterdam de echtscheiding uitgesproken.

Philippus Jacobus is op 28-4-1880 in Kralingen hertrouwd met Maria Blijswijk (1852-1941) en kreeg met haar zes kinderen, waaronder een zoon Philippus Jacobus (1881-1945) en een dochter Johanna Barbara (1884-1954).

Ondertussen had Johanna Hendrika de Vrijer op 23-11-1875 in Rotterdam nog een dochter gekregen genaamd Henriette Alexandrine. Johanna Hendrika is op 39-jarige leeftijd overleden op 12-8-1886 in Rotterdam. Zo bleef Hendrik Geerling op 45-jarige leeftijd als weduwnaar achter.
Hendrik Geerling is op 7-6-1865 in Rotterdam hertrouwd met de 35-jarige Johanna Antonia de Vrijer, de zus van zijn eerste vrouw en de gescheiden echtgenote van zijn jongere broer. Uit dit huwelijk zijn nog 3 kinderen geboren, die allen de volwassen leeftijd bereikten.

Maurits Koenen (1822-95) huwde 2 zussen Rosenbrand

Johanna Rosenbrand werd geboren op 16 november 1821 in Capelle (NB) als dochter van Michiel Adriaens Rosenbrand (1775-1843) en zijn vrouw Anna Gerrits Mouthaan (1784-1852). Johanna's jongere zus Anna werd in Capelle geboren op 30 oktober 1824.

Anna Rosenbrand was 13 jaar oud toen zij werd gedaagd voor de Rechtbank van Eerste Aanleg in 's-Hertogenbosch wegens "diefstal". Het betrof "het afsnijden van gras op erven". Het procesverbaal was opgemaakt op 13 juni 1838.
Anna werd op 18 juli vrijgesproken, omdat zij per ongeluk op het verkeerde perceel was terechtgekomen. Zij werd níet vervolgd.

Anna Rosenbrand (13) werd op 18-7-1838 vrijgesproken van diefstal van gras

Johanna Rosenbrand was 27 jaar oud toen zij op 6 april 1849 in Capelle trouwde met de evenoude Maurits Koenen. Maurits was geboren op 24 februari 1822 in Capelle als zoon van Huibert Koenen (1796-1854) en zijn vrouw Josijna Konings (1796-1851)^*.
Maurits Konings en Johanna Rosenbrand waren 2 jaar getrouwd toen Johanna overleed op 3 juli 1851 in Capelle. Zij was 29 jaar oud.
Maurits is op 19 maart 1852 in Capelle hertrouwd met Johanna's zus Anna, die toen 27 jaar oud was. Zij kregen speciale toestemming om te mogen trouwen.

Kindersterfte in het gezin van Joost Zijderveld (1822-1893)

Mijn betovergrootvader Joost Zijderveld is geboren op 10 september 1822 in Meerdervoort bij Zwijndrecht. Zijn ouders zijn Willem Jooste Zijderveld (1794-1859) en Neeltje van Houwelingen (1792-1866). Neeltje is 11 maal zwanger geweest, maar van de broers en zussen van Joost bereikten alleen Hendrik (1825-1886), Jannigje (1828-1879), Willem (1830-1913) en Arie (1833-1896) de volwassen leeftijd.

Op 27-jarige leeftijd trouwde Joost Zijderveld op 19 januari 1850 in Krimpen aan de IJssel met de 22-jarige Ariaantje Hoeijenbos. De bruid is geboren op 18 oktober 1827 in Krimpen aan de IJssel als dochter van Adriaan Hoeijenbos (1790-1847) en diens tweede vrouw Willempje den Boef (1798-1869).
Joost en Ariaantje kregen samen een zoon Willem en een dochter Wilhelmina. De laatste is geboren op 25 juni 1851 in Hendrik-Ido-Ambacht. Ariaantje Hoeijenbos is aldaar overleden op 3 november 1851.  Haar dochtertje overleed op 6 maart 1852 en was toen 8 maanden oud.

Joost Zijderveld werkte als tuinman, toen hij op 33-jarige leeftijd op 20 maart 1856 in Hendrik-Ido-Ambacht is hertrouwd. Zijn bruid, Willempje Cornelia Stolk, is geboren op 6 maart 1836 rond 23:00 in Hendrik-Ido-Ambacht als dochter van Jan Stolk (1806-1868) en Sijgje Dijksman (1804-1868). Sijgje is 10 maal zwanger geweest en van haar kinderen bereikten er 6 de volwassen leeftijd.
Joost en Willempje Cornelia kregen samen nog 11 kinderen, waarvan er slechts 4 zijn getrouwd. De jongste zoon, Willem Cornelis Zijderveld (1878-1968), werd wel 90 jaar oud en was ook werkzaam als tuinman.

Joost Zijderveld is de vader van

Blogiversary 2024 - 12 jaar bloggen

Vandaag bestaat deze   Genealogie Bos Blog   12 jaar. 

Genealogie Bos Blog

blogiversary  

Vanwege mijn interesse in koningshuizen betrof mijn eerste kennismaking met genealogie boeken met daarin kant-en-klare stambomen van adellijke personen. Pas later ontdekte ik dat het ook mogelijk was om op zoek te gaan naar mijn eigen voorouders, ook al waren dat veelal simpele arbeiders.

Voor mijn voorouders Bos bezocht ik eerst het Streekmuseum Hoeksche Waard, dat ook een speciale zaal voor genealogie heeft. Daar bleek iemand uit de Numandorpse tak de oudste generaties van de familie Bos al te hebben uitgezocht. Met onze Cillaarshoekse tak kon ik daarop aansluiten.

Voor voorouders De Jong in de Langstraat kreeg ik contact met Bram de Jong, die mij op weg hielp. Mijn moeder kende haar oma als “Gerdientje Boes”- dat bleek Gerdina Boeser te zijn. Omdat zij lang weduwe was geweest, kende mijn moeder níet de voornaam van haar echtgenoot, maar dat bleek dezelfde als die van mijn moeder’s oudste broer: Adriaan – keurig volgens het vernoemingsschema.

En als je zo eenmaal bezig bent, blijkt genealogie heel verslavend te zijn en dan ga je ook zoeken naar voorouders van je partner, je beste vriendin en je aangetrouwde ooms en tantes. Er zijn altijd meer familieleden te vinden!

De "Blauwe Molen" (links) en "De Goudvink" (rechts) omstreeks 1869.

Echter, bij dit jubileum wil ik focussen op blog posts die specifiek gaan over mijn eigen voorouders en hun directe familie:

• Jacobus van der Koog en molen “De Goudvink”
• Commandeur Thomas Thomasz Brullee
• Neesken Worms blies in 1672 haar voorgenomen huwelijk af
• Het proces tegen Jan Petersz de Jongh (1663-1742)
• Het korte huwelijk van Marike van Tilborgh (1677-1742) en Meerten de Leeuw
• Gerrit Branderhorst (1680-±1749) verhuisde van Hengelo (Gld) naar Genderen (NB)
• De voorouders van Pieter Bastiaaensz Munter (±1690-1748)
• Echtscheiding van Maria Swart in 1739 in Loon op Zand
• 
  De vrouwen van Willem Teunisse de Ruijter in Dordrecht
• Voorouders van Arij Hendrikze de Koning in Zwijndrecht
• Cornelis van der Giessen in de Sint Anthoniepolder
• Dochters van 18e-eeuwse Cornelis Cornelisz van Erkel/Arkel
• Arie de Sterke (1796-1892) vocht bij Waterloo
• Cornelis Cente Bos (1813-88) op Cillaarshoek
• Familie De Jong en de watersnoodramp van 1953

Jan Boeser (1865-90) zat 3 dagen in de gevangenis

De Jan Boeser in deze blog is geboren in ’s-Gravenmoer op 14-2-1865, ongeveer een uur na middernacht. Hij was de oudste en enige overlevende zoon van Pieter Boeser (1818-1894) en Hendrika Konings (1839-1908). Dit echtpaar was op 4-12-1863 in 's-Gravenmoer getrouwd. Beiden waren niet eerder getrouwd geweest, de bruid was 34 jaar oud en de bruidegom was al 45 jaar oud. Jan's twee jongere broertjes en enige zusje zijn alle vóór hun 6e verjaardag overleden.

Jan was schoenmaker van beroep. Hij had een lengte van 1,46 meter, een rond aangezicht, gewone neus en een gezonde huidskleur. Zijn ogen waren grijs en zijn haar was blond. Jan had lager onderwijs genoten.
Hij was 16 jaar oud, toen hij op 18-11-1880 bij de Arrondissements Rechtbank in Breda werd veroordeeld tot een gevangenisstraf van drie dagen wegens diefstal. Het was zijn eerste veroordeling. Jan werd op 2 maart 1881 bij de gevangenis ingeschreven en kwam op de 5e weer vrij. Jan's gedrag in de gevangenis was goed.

Jan is op 25-jarige leeftijd overleden in 's-Gravenmoer op 26-8-1890 rond 20:00 uur. Zijn vader, Pieter Boeser, overleefde zijn zoon ruim 3 jaar en is overleden op 20-6-1894, 75 jaar oud. Jan's moeder, Hendrika Konings, is 78 jaar oud geworden en overleed op 29-5-1908 in 's-Gravenmoer.

Bronnen: BHIC.nl, WieWasWie.nl, Salha.nl, RegionaalArchiefTilburg.nl .

Arie de Geus huwde Adriaantje de Geus (2x)

In het oosten van de Hoeksche Waard leefden tegelijkertijd 2 echtparen waarvan de man Arie de Geus heette en de vrouw Adriaantje de Geus.

Het ene koppel waren Arie Jacobsz. de Geus en Adriana Damisse de Geus die in Maasdam woonden en samen 8 kinderen kregen met namen als Jacob, Dammis, Leendert, Maria, Lijntje, Pleun en Lena. Deze Arie Jacobsz. de Geus had een zus genaamd Adriana Jacobs de Geus, maar zij was getrouwd met Corstiaan Belder en zij zijn beiden in 1839 in Maasdam overleden. Het was dus een geheel andere Adriana Jacobs de Geus die op 22-7-1810 in Strijen in ondertrouw ging met Arie Pieters de Geus.

Adriana Damisse de Geus is een dochter van Dammis Leenderts de Geus, landbouwer op een hoeve te Maasdam, en diens vrouw Maria Pleune Soeteman (1748-1816). Maria Soeteman was getuige bij dopen van Adriana's kinderen Maria en Pleun. Adriana is overleden op 9-9-1832 in Maasdam, 63 jaar oud.

Adriana's man Arie Jacobsz. de Geus is in 1764 in Maasdam geboren als zoon van Jacob Leenderts de Geus (1725-1782) en zijn vrouw Lijntje Aries Reijerkerk (1729-1801), die als weduwe op Maasdam woonde. Arie is overleden op 13-7-1846 in Maasdam, 81 jaar oud.
Hun beider vaders, Jacob en Dammis, zijn broers, zonen van Leendert Pieters de Geus (1703-1782) uit Maasdam en dus zijn deze Arie en Adriana, behalve man en vrouw, ook neef en nicht.

Maasdam

Arie Pieters de Geus is, als weduwnaar van Adriana Jacobs de Geus, op 15-3-1821 in Strijen hertrouwd met Wouterijna Boertje (1798-1826) uit Puttershoek. Zij kregen een zoon Pieter de Geus (1821-1864) en 2 jong gestorven dochters met de naam Lijntje.
Op 7-6-1834 in Strijen trouwde Arie met zijn derde echtgenote Pieternella in 't Veld (1784-1861), die weduwe was van Mengel Fortuin (1785-1832). Bij Pieter's overlijden op 14-4-1863 in Strijen werden alle 3 zijn echtgenotes vermeld.

Bij het overlijden van Adriana Pieterse de Geus werd haar leeftijd vermeld

Adriana Jacobs de Geus lijkt geen kinderen te hebben gekregen in de 9 jaar van haar huwelijk met Arie Pieters de Geus. Van haar overlijden op 9-11-1819 in Strijen werd aangifte gedaan door haar man. Daarbij werd over haar vermeld: "oud ruim een en veertig, geboren te Strijen en aldaar gewoond hebbende". In Strijen liet Jacob Arijs de Geus (1741-1798) met zijn vrouw Annigje Jacobs Herweijer (1752-1819) een op de 9e geboren dochter Adriana dopen op 10-12-1777 met als doopgetuige een Maria de Geus. Dat moet de eerste vrouw van Arie Pieters de Geus zijn.
Daarmee zijn ook deze Arie en Adriana de Geus niet alleen man en vrouw maar ook neef en nicht, want beiden zijn kleinkinderen van Arij Willems de Geus (1686-1760) uit Strijen.

Gerrit Rosenbrand werd in 1819 veroordeeld wegens diefstal

Gerrit Rosenbrand, arbeider, 40 jaar oud, geboren te Loon op Zand en wonend te Capelle (NB), werd in 1819 wegens diefstal gedaagd voor de Rechtbank van Eerste Aanleg in Den Bosch. Het procesverbaal werd opgemaakt op 16 juni. Op de 13e had Gerrit van het land van Wouter van der Hoeven, wonende te Capelle, turven gestolen. Daarop werd Gerrit Rosenbrand veroordeeld tot gevangenzetting van 1 jaar. Deze straf werd uitgesproken op 28 juli 1819.

Processtukken uit 1819 betreffende Gerrit Rozenbrand

Gerrit Rosenbrand is gedoopt op 26 september 1779 in Loon op Zand als zoon van Adriaen Johannesse Rosenbrand (1748-1804) en Jenneke Gielen Swart (1742-1824), een kleindochter van mijn voorvader Jan Anthonisse Swart (1662-1711). Gerrit stamt in mannelijke lijn af van mijn voorvader Jan Claesz. Rosenbrand (1645-1708).

Op 27-jarige leeftijd trouwde Gerrit Rosenbrand in Loon op Zand op 14 juni 1807 met de 25-jarige Antonia (“Teuntje”) van Campen. Zij is gedoopt op 2 september 1781 in 's-Grevelduin-Capelle als dochter van Cornelis Cornelisse van Campen (1747-1829) en zijn tweede vrouw Johanna Konings. Teuntje had een broer Cornelis "de Jonge" van Campen (1779-1849), die trouwde met Adriana de Jong (1774-1849), een zus van mijn voorvader Adriaan de Jong (1776-1844).
Gerrit Rosenbrand en Teuntje van Campen kregen kinderen Adriaan, Johanna en Cornelis. Na Gerrit's veroordeling werd in 1819 een gelijknamige zoon Gerrit geboren die slechts 2 maanden leefde. Terwijl Gerrit Rosenbrand in de gevangenis zat bleven zwangerschappen even uit.
Pas in maart 1822 werd opnieuw een kind geboren, Teunis, die slechts 18 dagen leefde. Tenslotte volgde nog een laatste zoon Johannis (1823-1872). Bij zijn geboorte op 6 juni 1823 in Capelle was zijn moeder inmiddels 41 jaar oud.
De oudste zoon van Gerrit Rosenbrand en zijn vrouw Teuntje, Adriaan, overleed op 25-jarige leeftijd in 1833 in Capelle. Hun overgebleven kinderen Johanna (1810-1876), Cornelis (1815-1902) en Johannis (1823-1872) zijn getrouwd.
Gerrit Rosenbrand overleed op 67-jarige leeftijd op 5 augustus 1847 in Capelle. Zijn weduwe, Antonia van Campen, overleed in Raamsdonk op 31 juli 1855, 73 jaar oud.

Bronnen: www.BHIC.nl, Salha.nl, RegionaalArchiefTilburg.nl, WieWasWie.nl, P. Sanders en J. Rosenbrand: Genealogie Rosenbrand, Genealogisch Tijdschrift voor Midden- en West- Noord-Brabant, 1985, nr. 1 .

De 3 mannen van Wilhelmina Langeslag in Nieuwkoop

Wilhelmina Langeslag werd gedoopt op 15-5-1787 in Nieuwkoop met getuigen Wilm Langeslag en Wijntje Slagers. Wilhelmina's ouders zijn van Engel Langeslag (1752-1810) uit Nieuwkoop en zijn vrouw Catharina (“Caatje”) Slagers (1746-1839) uit Breukelen-Nijenrode. Dat echtpaar was daar in ondertrouw gegaan op 1-6-1780 en getrouwd op de 18e, waarna zij hun huwelijk op de 20e kerkelijk lieten inzegenen in Maarssen. Behalve Wilhelmina, bereikten ook haar zus Helena en broers Johannes, Engel en Pieter de volwassen leeftijd.

Wilhelmina Langeslag was 24 jaar oud toen zij trouwde op 3-2-1812 in Nieuwkoop met Gerardus (“Gerrit”) Paulsen. Hij is gedoopt op 3-9-1780 in Lobberich bij Kleef in Duitsland als zoon van Johann Pauelsen (†1804) en Anna Kupers (†1806). De familienaam van Gerrit wordt in de akten in Nieuwkoop op allerlei verschillende manieren geschreven, waardoor zijn zoons met verschillende achternamen door het leven zouden gaan. Gerrit was werkzaam als timmermansknecht. Hij is op 41-jarige leeftijd overleden op 12-9-1821 in Nieuwkoop.

Wilhelmina Langeslag was 36 jaar oud toen zij op 3-11-1823 in Nieuwkoop hertrouwde met Jan Hogendorp. Jan is gedoopt op 24-6-1799 in Aarlanderveen als zoon van Jan sr. en zijn vrouw Eva Ham. Jan was weduwnaar van Gijsje Rijsover (1788-1820) met wie hij in 1820 slechts 2½ maand getrouwd was geweest. Met Jan kreeg Wilhelmina 2 zoontjes, die beiden jong zijn overleden. Jan Hogendorp is overleden op 28-4-1826 in Nieuwkoop en werd slechts 26 jaar oud.

Wilhelmina Langeslag was 41 jaar oud toen zij op 6-5-1828 in Nieuwkoop hertrouwde met Gijsbert (“Gijs”) Griffioen - ook Griffeljoen. Gijs is gedoopt op 25-10-1799 in Nieuwkoop met getuigen Cornelis Verhoeff en Dirk en Aagie Griffioen. Gijs is een jongere zoon van Peter Griffioen (1764-1826) en zijn eerste vrouw Ariaantje Groenendijk (1765-1806). Hoewel Wilhelmina bij haar 3e huwelijk al een 40-er was, kreeg zij met Gijs nog 3 kinderen, waarvan alleen de jongste jong stierf. Gijs Griffioen werkte als boerenarbeider en koopman.

Wilhelmina Langeslag is 70 jaar oud geworden. Zij overleed op 7-7-1857 in Nieuwkoop. Haar jongste overlevende kind, Pieter Griffioen, was toen 28 jaar oud. Gijs Griffioen, haar weduwnaar, overleefde haar nog 18 jaar. Gijs overleed op 16-11-1875 in Nieuwkoop en was toen 76 jaar oud.

De overlijdensacte van Gijs Griffioen, weduwnaar van Wilhelmina Langeslag

Hun “dochter” Jacob Grootendorst overleed als zoon

In Gouda op 26 juli 1845 deed de 39-jarige sjouwerman Jakob Grootendorst aangifte van de geboorte op de 24ste van zijn kind Jacob van het “vrouwelijk” geslacht.

De geboorteaangifte van Jacob, een kind van het “vrouwelijk” geslacht.

De moeder van het kind is Angenietje (“Agnita”) Verburg (1807-1860), de huisvrouw van de aangever. Zij was op 18 maart 1835 in Gouda getrouwd met Jacob Grootendorst (1805-1857). Samen kregen zij 10 kinderen, waarvan er slechts 4 de volwassen leeftijd zouden bereiken. 

In Gouda op 3 augustus 1846 deed de 40-jarige sjouwerman Jakob Grootendorst aangifte van het overlijden van zijn zoon Jacob op de eerste augustus des morgens ten zeven ure in de ouderdom van een jaar.

De overlijdensaangifte van Jacob, zoon van de aangever, Jacob Grotendorst.

Aangezien het kind Jacob heet en dat toch echt een naam is die aan mannen wordt gegeven, ga ik ervan uit dat de fout zit in de geboorteaangifte. Bovendien heeft zijn oudere zus Jacoba Grootendorst (1839-1918) wèl de volwassen leeftijd bereikt, dus er was geen reden om in 1845 nog een meisje zo te noemen.

Bronnen: SaMH.nl (Streekarchief Midden-Holland), WieWasWie.nl, Klappers Zuid-Hollandse Gezinnen.

Huwelijksdispensaties

Een huwelijksbeletsel is een situatie waarin - in principe - een huwelijk níet is toegestaan. Door de eeuwen heen kende het kerkelijk recht verschillende soorten huwelijksbeletselen (impedimenta), zoals het concubaat (samenwonen voor het huwelijk), leeftijd, geestelijke wijdingen (in de katholieke kerk), misdaad en verwantschap. Wanneer sprake was van een beletsel diende dispensatie te worden verleend voordat het huwelijk kon worden voltrokken. Huwen met dispensatie was vaak nodig, aangezien vele dorpen erg klein waren en men - over het algemeen - niet ver weg ging om een bruid te zoeken.

Bloedverwantschap (consanguinitas) is een genetische band tussen de gehuwden. Juristen formuleerden: "Incestus est venereaperagere cum consanguineis, vel affinibus". Bloedverwantschap is een beletsel wanneer de echtelieden verwant zijn tot in de vierde graad. Bij de kerkelijke methode telde men over de gemeenschappelijke grootouder heen, terwijl men bij de oudere Germaanse telling tot de gemeenschappelijke voorouder telde. De kerkelijke telling volgde dus eerst de opstijgende lijn (zoals bij de Germaanse telling) en nadien nog de dalende lijn. Vader-dochter is dus eerste graad, broer-zus is tweede graad, oom-nicht derde graad, neef-nicht vierde graad, neef-achternicht vijfde graad en achterneef-achternicht zesde graad. Men telt daar het aantal geboortes tussen de aanvragers en de gezamenlijke voorouders. Wanneer er sprake is van een gemengde graad, dan is het aantal geboortes tussen de aanvragers en de gezamenlijk voorouder ongelijk.
Dit beletsel is met name bedoeld om genetische problemen door te nauwe verwantschap (inteelt) te voorkomen. Sinds 1919 is dit beletsel in de katholieke kerk teruggebracht tot de derde generatie.

Beletselen bestonden ook bij aanverwantschap (affinitas). Deze vorm kon alleen voorkomen bij meerdere huwelijken. Een man was, volgens deze regels, verwant aan de zus van zijn vrouw alsof het zijn eigen zus was. Alle bloedverwanten van de vrouw waren dan aanverwanten van de man en vice versa. Volgens het 16e-eeuwse Concilie van Trente, toen algemene huwelijksregels werden vastgelegd, was ook deze vorm van verwantschap tot in vierde graad een beletsel. Een huwelijk tussen aanverwanten in de rechte lijn (stiefouders en stiefkinderen, schoonouders en schoonkinderen en aanverwanten in verdere graad) is tegenwoordig mogelijk, op voorwaarde dat de Koning het huwelijksbeletsel om gewichtige redenen heeft opgeheven. Dat beletsel is dus niet langer absoluut.
Huwelijken tussen stiefbroers en -zussen ben ik in de loop der jaren al verschillende keren tegen gekomen.

Ook na een adoptie ontstaan er huwelijksbeletsels door de adoptieve verwantschap. Bij een volle adoptie reikt die band het verst; hij verbindt de geadopteerde met de adoptant(en) en al diens (bloed)verwanten. Huwelijken zijn verboden tussen een adoptant en de geadopteerde of zijn afstammelingen, een geadopteerde en de vorige echtgenoot van de adoptant en andersom. De Koning kan echter wel om gewichtige redenen ontheffing verlenen.

Met name dispensaties wegens verwantschap kunnen een genealoog in één keer enkele stappen verder brengen, wanneer wordt beschreven welke gezamenlijke voorouders beide huwelijkskandidaten hebben.

Voorbeeld van een huwelijksdispensatie.

Cornelis Janssen Mangelaer en Tanneken Dielen Hulst lieten in de periode 1627-43 kinderen dopen in de Roosendaalse St. Jan-parochie. Zij waren in 1626 getrouwd. Hoogstwaarschijnlijk is het huwelijk voor de schepenen gesloten, omdat zij niet voor het altaar mochten trouwen wegens een huwelijksverbod wegens bloedverwantschap. Bruidegom en bruid waren neef en nicht en voor een dergelijk huwelijk was dispensatie nodig van Rome. Uiteindelijk werd in 1644 alsnog dispensatie verleend, zodat zij op 8-9-1644 alsnog het jawoord konden geven voor het altaar.

Bronnen: P. Prevos: Familiegeschiedenis (http://nl.prevos.net/heugem/bronnen/), E. Boeren: Dispensaties, NGV. J.W. Koten: Graden van verwantschap en huwelijksdispensatie, een genealogisch probleemgebied, Ons Erfgoed 1995, nr. 4, M.P. Lups: Trouwen vóór de Franse tijd, Ons Erfgoed 2002, nr. 4. 

Sieger van Houten (1870-1948) werd krankzinnig in de gevangenis

Sieger van Houten werd in Smallingerland geboren op 7-9-1870 als zoon van Jan van Houten en Janke de Jager. Zijn ouders waren afkomstig uit Drachten en waren op 17-3-1870 in Smallingerland getrouwd. De bruid was toen al zwanger. Sieger werd vernoemd naar zijn grootvader van vader's zijde. Sieger kreeg o.a. een jongere broer Auke van Houten, die werd geboren op 17-4-1876 in Smallingerland. 

Arbeider Sieger van Houten werd op 11-3-1890 aangenomen bij de nationale militie om zijn dienstplicht te vervullen. Hij was 1,60 m. lang, had een rond aangezicht en ronde kind met blauwe ogen en blond haar en wenkbrauwen.

In augustus 1895 moesten Sieger en Auke van Houten voor de rechtbank in Heerenveen verschijnen vanwege de ernstige mishandeling van landbouwer Johannes Rinsma te Drachten. De aanleiding was dat Auke bij Rinsma had willen werken, maar dat deze hem niet wilde aannemen. Daarop had Auke zijn oudere broer Sieger erbij gehaald, die de boer tegen de grond drukte en bij zijn keel pakte. Er werd in de rechtszaal opgemerkt dat de beide broers toen al berucht waren. De strafeis was 6 maanden gevangenisstraf.

Het Nieuws van den Dag (Kleine Courant), 21-8-1895

Vier jaar later kwam Sieger van Houten weer in het nieuws. Een 80-jarige veehouder Sierk van Gorkum (1818-1914) was 's-avonds aangevallen, vreselijk toegetakeld, van zijn geld beroofd. Daarna was hij bewusteloos op de weg achtergelaten, waar hij pas 5 uur later werd gevonden. Enkele dagen later werd Sieger van Houten in hechtenis genomen en vervolgens geboeid naar Heerenveen getransporteerd.
Hoewel boer Van Gorkum aanvankelijk veel last had van zijn verwondingen, is hij uiteindelijk toch 95 jaar oud geworden.

De Peel- en Kempenbode, 13-12-1899

Hugonia Stoutjesdijk (1797-1859) en Adriaan Geelhoed (1793-1861)

Hugonia Stoutjesdijk werd gedoopt op 8 oktober 1797 in Oosterland in Zeeland als dochter van Josua Stoutjesdijk (1764-1833) en Johanna Cornelisse Zorge (1757-1818). Johanna is een dochter van Cornelis Zorge en Anna van den Doele (1730-1815). Deze Anna had een oudere zus Hugonia van den Doele, gedoopt op 7 december 1721 in Nieuwerkerk. Aldaar trouwde deze Hugonia op 36-jarige leeftijd op 10 mei 1758 met Willem van Fraassen, schoolmeester en voorzanger. Hun huwelijk is kinderloos gebleven. In 1811 waren beiden overleden.

Middelburgsche Courant, 27-4-1811

Hugonia Stoutjesdijk was dus vernoemd naar een overleden oudtante. Op 21-jarige leeftijd, op 13 augustus 1819 in Zonnemair is deze Hugonia getrouwd met Adriaan Geelhoed. Hij is geboren op 11 december 1793 en gedoopt op de 15e in Kerkwerve met getuige Sara Geelhoed. Adriaan is een jongere zoon van arbeider Marinus Geelhoed (†1823) en zijn vrouw, de allitererende Lena Lokker.

Adriaan en Hugonia kregen samen 12 kinderen, waarvan de meesten de volwassen leeftijd hebben bereikt. Hugonia Stoutjesdijk werd 61 jaar oud en overleed op 11 maart 1859 in Zonnemaire. Haar weduwnaar, Adriaan Geelhoed, overleefde haar 2½ jaar en overleed in Zonnemaire op 12 november 1861, 67 jaar oud.

Zonnemaire rond 1745

3 huwelijken tussen de families Van Hees en Wolters

In 1890 trouwden 2 zussen Wolters uit Venlo tegelijkertijd met 2 broers Van Hees uit Amsterdam. In 1903 trouwde nog een broer Wolters met een zus Van Hees. Als je dit geen huwelijkspolitiek kunt noemen, wat dan wel!

De kinderen Van Hees behoren tot het gezin van koopman Wilhelmus Antonius van Hees (1830-1898) en Anna Sophia Borghost (1837-1901) die zijn getrouwd op 1-10-1857 in Amsterdam. Zij waren volle neef en nicht, want beiden zijn kleinkinderen van Antonie Borghols en Sophia van der Laat, die op 6-12-1799 in Amsterdam in ondertrouw gingen.

Algemeen Handelsblad 7-7-1898: overlijdensadvertentie van Wilhelmus Antionius van Hees

De kinderen Wolters behoren tot het gezin van Josephina Gertrudis Hubertina van Meijel (1841-1906) en Jean Louis Hubert Wolters (1836-1900), die op 9-6-1863 in Venlo trouwden en samen 8 kinderen kregen. Jean Louis Hubert is een zoon van Jan Gerard Hubert Wolters (1810-1889), die een voorvader is van de familie Beltman in Amersfoort.

Algemeen Handelsblad, 21-5-1890: trouwadvertentie van 2 zussen Wolters met 2 broers Van Hees

De volgende 3 van hun kinderen trouwden in de familie Van Hees:

2. Marie Henriette Hubertine (Marie) Wolters is geboren op 11-11-1865 in Venlo. Marie trouwde, 24 jaar oud, op 20-5-1890 inVenlo met Wilhelmus Antonius van Hees, 31 jaar oud. Wilhelmus is geboren op 11-9-1858 in Amsterdam als oudste zoon van Wilhelmus Antonius van Hees en Anna Sophia Borgholst. Marie had minimaal 5 kinderen.
4. Carolina Josephine Maria (Caroline) Wolters is geboren op 8-11-1869 in Venlo. Caroline trouwde, 20 jaar oud, op 20-5-1890 in Venlo met Bernardus Lambertus van Hees, 26 jaar oud. Bernardus is geboren op 13-11-1863 in Amsterdam als zoon van Wilhelmus Antonius van Hees en Anna Sophia Borgholst. Bernardus is overleden op 1-1-1931 in Maastricht, 67 jaar oud. Caroline is overleden op 23-1-1934 in Amsterdam, 64 jaar oud. Caroline had kinderen. 
6. Joseph Jean Karel Hubert (Joseph) Wolters is geboren op 20-2-1872 in Venlo. Joseph trouwde, 31 jaar oud, op 9-4-1903 in Amsterdam met Maria Paulina Wilhelmina Catharina (Maria) van Hees, 30 jaar oud, nadat zij op 26-3-1903 in Venlo in ondertrouw zijn gegaan. Maria is geboren op 15-11-1872 in Amsterdam als jongere dochter van Wilhelmus Antonius van Hees en Anna Sophia Borgholst. Maria is overleden op 9-8-1946 in Heemstede, 73 jaar oud. Joseph is al veel eerder overleden op 27-5-1917 in Amsterdam, 45 jaar oud. Joseph had 3 dochters: Irma, Josephine en Liny.

Bronnen: WieWasWie.nl, Delpher.nl, de kaartenbak van de familie Beltman, FindAGrave.com.

Jan Willemsz Eland (†1737) uit ’s-Gravendeel ging uit varen

Voor onderzoek naar voorouders in 's-Gravendeel op het eiland Hoeksche Waard zijn secundaire bronnen extra belangrijk, omdat de doopboeken ooit zijn vernietigd.
Eén van mijn voorouders in 's-Gravendeel is Teunis Centen Eellant/Eelhant/Eland(t). Teunis was getrouwd met Leijntje Cornelisse en één van hun - voor zover bekend - 9 kinderen was Willem.
Op 18-8-1703 werd 2x ƒ3 ontvangen, omdat Willem Teunisse Eland wilde gaan trouwen met Leijntje Jans Burger. Van dit echtpaar zijn 6 kinderen bekend: Teunis, Jan, Seijtje, Lijntje, Catharina (†1708) en Arent (†1708). Deze blogpost gaat over hun zoon Jan.

's-Gravendeel

Jan Willemsz. Eland vertrok vanaf het eiland Goeree op 7-4-1728 als matroos voor de kamer van Delft met het fluitschip “Delfland”. Er waren 83 zeelieden en 34 soldaten aan boord en het schip stond onder leiding van schipper Nikolaas Vis. De “Delfland” deed de haven van Portsmouth in Engeland aan van 16 tot 21 mei. Vervolgens deed het Kaap de Goede Hoop in Zuid-Afrika aan in augustus. Tenslotte kwam het fluitschip op 7 november aan in Batavia (tegenwoordig Jakarta in Indonesië). 
Op 2-10-1729 vertrok Jan Eland weer uit Azië aan boord van het schip “Spiering”, dat een laadvermogen had van 810 ton en een lengte van 145 voet. De “Spiering” deed van 6-12-1729 tot 5-2-1730 de kaap aandeed en uiteindelijk op 20-5-1730 weer in Nederland aankwam.

Jan Eland uit ’s-Gravendeel vertrok als bosschieter (soldaat) op 28-4-1735 op het schip “Patmos” voor de kamer van Rotterdam. Dit schip was een 810-tonner en stond deze reis onder leding van kapitein Willem de Wijs. Aan boord waren 153 zeelieden, 87 soldaten, 16 ambachtslieden en een passagier. De “Patmos” deed de kaap aan van 25 augustus tot 22 september en kwam in Batavia aan op 26-11-1735. 
Jan Eland uit ’s-Gravendeel is in Azië overleden op 10-7-1737.

Bronnen: V.O.C. opvarenden bij het nationaal archief, huygens.knaw, VOCsite.nl, Impost 's-Gravendeel (Gensearch).

Catharina Lindhout, buitenechtelijke dochter van Catharina Lindhout

Catharina Lindhout werd geboren in wijk 11 op nummer 121 in Oud-Vossemeer op 11 november 1838 's morgens als buitenechtelijke dochter van een eerdere Catharina Lindhout, die toen “21 jaar oud” was. Deze aangifte werd gedaan door de vroedvrouw, Cornelia Gunst, die kennelijk de leeftijd van de moeder had geschat.

Toen arbeidster Catharina Lindhout op 18-5-1866 in Sint Philipsland in Zeeland trouwde met Cornelis Geluk viel één van de getuigen op: Marinus Pieter Jeroense, oud 52 jaren, van beroep arbeider, wonend te Sint Philipsland en aanbehuwd oom van één der partijen. Deze Marinus Pieter Jeroense (1813-1890) was op 2 februari 1839 in Oud-Vossemeer getrouwd met Anna Lindhout (1809-1880), dochter van Abraham Jansz. Lindhout (1782-1849) en Hilletje van 't Hogerhuis. Dit laatste echtpaar had 10 kinderen, waaronder Catharina Lindhout, geboren op 11 november 1819 in Oud-Vossemeer. Zij is dus de moeder van de gelijknamige buitenechtelijke dochter en was slechts 19 jaar oud bij de geboorte.

De gezinskaart van Catharina Lindhout leverde nog een interessante vondst op: een zoon Pieter, geboren op 23 oktober 1842 in Oud-Vossemeer. Zijn geboorte werd aangegeven door geneeskundige Cornelis Was. Aangezien Catharina's vader Abraham heette, kan de naam Pieter een verwijzing zijn de familie van de zijde van het kind's onbekende vader.

Gezinskaart van Catharina Lindhout

Catharina Lindhout, de moeder, is - 30 jaar oud - op 17 augustus 1850 in Oud-Vossemeer getrouwd met de 26-jarige Adriaan Roks, die is geboren op 16 maart 1824 in Poortvliet als buitenechtelijke zoon van Jacomina Roks (1803-1879). Catharina kreeg met Adriaan kinderen Abraham Roks (1850-1941) en de tweeling Laurens en Jacob Roks (1852-1853). Adriaan overleed op 29-jarige leeftijd op 15 oktober 1853 rond 5 uur 's morgens in Oud-Vossemeer. Hij liet de 33-jarige Catharina achter als weduwe met 3 kinderen. Haar zoontje Jacob overleed op 10 november van dat jaar. Zijn tweeling broertje Laurens was begin dat jaar al overleden. 
Als Weduwe is Catharina hertrouwd op 20 september 1856 in Oud-Vossemeer met arbeider Matthijs Geuze (1806-1862). Hij was weduwnaar van Geertruij van Poepering, die was overleden op 5 januari 1848 in Tholen. Zij was in totaal 10x zwanger geweest, maar in 1856 waren daarvan nog slechts 4 kinderen in leven. Matthijs Geuze is overleden in Sint Philipsland op 15 maart 1862, 55 jaar oud. Catharina Lindhout sr. was 73 jaar oud toen zij overleed op 18 juni 1893 in Sint Philipsland.

Catharina Lindhout, de dochter, was 27 jaar oud toen zij trouwde met Cornelis Geluk en werd bijgestaan door haar aangetrouwde oom Marinus Pieter Jeroense. Cornelis is geboren op 17 juni 1834 in Tholen als zoon van Marinus Geluk en Martina van Tiggelen (1805-1859). Catharina en Cornelis kregen kinderen, o.a. Martina^*, Karel Marinus, Marinus, Pieternella, Aplonia en Katalina. Cornelis Geluk werd 62 jaar oud en overleed op 3 januari 1897 in Leiden. Catharina Lindhout jr. overleed op 11 april 1922 in de Haarlemmermeer, 83 jaar oud. De aangevers waren grafdelver en portier.

Zierikzeesche Nieuwsbode, 12-8-1941

Abraham Roks - de halfbroer van de jongere Catharina Lindhout en de zoon van de oudere - overleefde hen beiden en werd ruim 90 jaar oud.

^* Martina Geluk (1867-1950) is de moeder van Catharina Jacomina van Westenbrugge (1895-1981), die de moeder is van Jan de Rijke (1920-2009).

Bronnen: WieWasWie.nl, ArchiefTholen.nl, ZeeuwsArchief.nl.

Mijn voormoeders in vrouwelijke lijn

Een matrilineaire reeks - ook baarreeks - is de lijn die je moederlijke afkomst volgt. Het gaat dan om je moeder, grootmoeder, overgrootmoeder, bedovergrootmoeder, enz.
Mitochondriaal DNA (of mtDNA) erft uitsluitend over via de vrouwelijke lijn. Dit is klein, ringvormig DNA dat zich niet in de celkern bevindt, maar in de mitochondriën, de energieomzetters van je cellen. Deze moederlijke overerving van mtDNA wordt gebruikt in de genografie om de verspreiding van voormoeders van de mens in de prehistorie in kaart te brengen.
In genealogisch opzicht kun je stellen dat voorouders volledig in de vrouwelijke lijn altijd 100% zeker zijn. In geval van overspel is de echtegenoot van een vrouw wel de wettige vader van het kind, maar kan het kind een andere biologische vader hebben. De moeder was vroeger in elk geval altijd ook de biologische moeder.

				Machteltje Teunis    (* ±1565,† ná 1640 ) |
				Ariaantje Jans    (* ±1596,† vóór 1656 ) |
				Elijsabeth Cornelisse Back    (* ±1615, † vóór 1676 ) |
Ariaentke Willems   (~ Oud-Alblas, † ca. 1595 ) |				Lijsbet Pieters   (* ±1645 ) |
Catalijntje Claes Ariense   (~ Oud-Alblas 25-7-1621, [] Oud-Alblas 30-9-1662) |				Joosje Willems Segwaert   (~ Ouderk./IJ. 8-12-1675, † Ouderk./IJ. 30-8-1745) |
Catalijntje Willems Bras   (~ Oud-Alblas, 30-9-1662 ) |				Merritje Cornelisse van Erk   (~ Ouderk./IJ. 7-10-1703, † 19-1-1774) |
Cornelia Aerts Stock   (~ Dordrecht 2-9-1707, [] Dordrecht 27-12-1780) |				Teuntje Teunisse Boel   (* ±1729, † Moordrecht 26-5-1769) |
Caatje Pieters van Driel   (~ Dordrecht 26-12-1737, [] Dordrecht 26-7-1800) |				Maria Huige Booij   (~ Moordrecht 24-10-1756, † Streefkerk 3-9-1810) |
Cornelia van der Koog   (~ Dordrecht 11-3-1774, † Dordrecht 4-12-1854) |				Maria Schoonderwoerd   (* Streefkerk 4-10-1797, † Streefkerk 26-3-1876) |
Hendrika Faassen   (~ Dordrecht 6-2-1795, † Dordrecht 3-1-1871) |				Maria Aaldijk   (* Streefkerk 22-9-1821, † 13-9-1898) |
Adriana de Sterke   (* Dordrecht 11-11-1829, † Dordrecht 11-7-1917) |				Jannigje van Houweling   (* Streefkerk 9-8-1857, † Dordrecht 29-3-1936) |
Pieternella (“Nellie”) Langeweg   (* Dordrecht 2-1-1861, † Dordrecht 18-5-1912) |				Adriana (“Adriaantje”) Brand   (* Dubbeldam 28-5-1880, † ?-9-1965) |
Willempje Cornelia (“Willie”) Zijderveld   (* Dordrecht 6-11-1892, † Oud-Beijerland 16-7-1976) |				Jannigje (“Jansje”) Klootwijk   (* Dubbeldam 7-5-1906, † 27-11-1965) |
“Rie” de Jong			× |	“Teun” Bos
“Joan” Bos

Van Smit via Timmerman naar Van Sorgen

Omdat ik 3 aangetrouwde familieleden heb met voorouders op Tholen en het een relatief klein eiland is met veel beschikbare transcripties en extracten van de DTB-boeken, besloot ik onlangs om daar ook eens naar te kijken. Zo bleek wijlen mijn aangetrouwde oom Jan de Rijke (1920-2009) overwegend voorouders op Tholen te hebben - waarbij regelmatig dubbele voorouders opdoken.

Onder de voorouders van die oom bevinden zich ook de broers Jan Marinusse van Sorgen en Cornelis Marinusse van Sorgen, beiden afkomstig van Stavenisse.
Jan Marinusse Timmerman trouwde in Stavenisse op 4 mei 1698 met Rachel Jacobse van Rossum. Rachel Jacobus en “Jan Mar. van Sorge” lieten daar in Stavenisse op 21-1-1703 een eerste zoon Cornelis dopen. Bij de eerdere twee dopen van kinderen dit echtpaar, die van de zonen Marinus en Jacobus, werd de vader vermeld met de achternaam Timmerman.
Rachel Jacobse van Rossum, weduwe van Jan Marinusse van Sorgen, ging op 14-2-1772 in Stavenisse in ondertrouw met Jacob Abrahams Uijl, weduwnaar van Jakomientje van Noorden. Jan Marinusse Timmerman was dus inderdaad dezelfde persoon als Jan Marinusse van Sorgen.

Jan en Cornelis van Sorgen alias Timmerman hadden beiden een dochter Helena. Verder was er een Jannetien Marijnisse Timmerman, die 2 maal trouwde en ook een dochter Lena had, die werd gedoopt in Stavenisse op 31-10-1694 met getuige Leentie Cornelisse Colree. Leentje Cornelis en Jan Soetemans, man en vrouw, waren op 24-12-1703 in Stavenisse ook getuige bij de doop van Marinus, een zoon van Jannetien.
Toen Leentje Cornelisse Colree in Stavenisse op 6-9-1699 in ondertrouw ging met Jan Willemse Soeteman, was zij weduwe van Marinus Janssen Timmerman en woonde zij in Stavenisse. Zij was eerder op 29-6-1663 in Oosterland in ondertrouw gegaan met Marinus Jansen Smit, jongeman van Nieuwe Tonge. Dit echtpaar laat in Stavenisse een dochter Jannetien dopen op 8-8-1666, een zoon Jan op 21-10-1674 en een zoon Cornelis op 9-1-1684. Ook hadden zij nog een dochter Maria (“Maetje”) van Sorgen, die op 18-8-1702 in Stavenisse trouwde met Urbanus Bresijn en o.a. een dochter Lena en een zoon Marinus liet dopen. Bij de doop van de laatste, op 26-8-1708 in Stavenisse, waren de getuigen Johannes Marinusse van Sorgen en Rachel, zijn huisvrouw. De laatste is natuurlijk bovengenoemde Rachel Jacobse van Rossum.

Kort huwelijk: Marike van Tilborgh (1677-1742) en Meerten de Leeuw

Marike van Tilborgh is gedoopt op 3 maart 1677 in 's-Grevelduin Capelle als één van de zes dochters van Cornelis Adriaense van Tilborgh en Teuntje Peters Timmer. De verdeling van de erfenis van dat echtpaar vond plaats op 24-10-1699, dus toen waren beiden inmiddels overleden.

Marike trouwde met haar eerste man, Jan Janse Boudewijns, in 's-Grevelduin-Capelle op 5 februari 1696 na een aangifte door Jan op 14 januari in de classis van ƒ3 en na "vertooninge des quirantie van voldoeninge aen 't Lant". Bij bovengenoemde erfdeling van zijn schoonouders trad Jan op namens zijn vrouw. Op 24 juni 1702 betaalde zijn weduwe ƒ3 voor zijn begrafenis.

Maria van Tilborgh, weduwe van Jan Boudewijns, betaalde ƒ3 in Capelle om te trouwen met Meerten Jans de Leeuw

Nog in datzelfde jaar, op 17 november 1702 gaf Marike van Tilburg, weduwe van Jan Boudewijns, zich aan om te trouwen met Martinus ("Meerten") de Leeuw, jongeman geboren en wonend in de Vrijhoeven. Zij trouwden op 3 december 1702 in 's-Grevelduin-Capelle. Meerten was aldaar gedoopt op 23 december 1674 als jongste zoon uit het eerste huwelijk van Jan Peterse de Oude de Leeuw en diens eerste vrouw Catelijn Peeter Mertens van den Hoeven. Op 25 april 1676 is Jan hertrouwd met Anneken Adriaens van Campen, die daarmee Meerten's stiefmoeder werd.

Meerten de Leeuw en Marike van Tilborgh lieten op 24 maart 1704 in 's-Grevelduin-Capelle een dochter Catharina ("Caatje") dopen. Op 12 februari 1706 in 's-Grevelduin-Capelle betaalde Maria van Tilburg ƒ3 voor het recht van het begraven van haar man Meerten de Leeuw. Hun huwelijk had net 3 jaar geduurd.
Marike van Tilborgh bleef zwanger achter en beviel van een postuum zoontje dat in 's-Grevelduin-Capelle op 23 juni 1706 werd gedoopt met de naam Martinus, net als wijlen zijn vader. Op 12 oktober van dat jaar betaalde Marike ƒ6 voor het begraven van haar zoontje.

Roelf Smalbil (1832-1899) en Aaltje Vlieger

Roelf Smalbil werd geboren op 18-9-1832 in Wildervank als zoon van Harm Roelfs Smalbil en (H)Ebeltje Jans de Jonge. Zijn grootouders zijn Roelf Berents Smalbil, Hindrikje Hindriks, Jan Pieters de Jonge en Rindertje Eilders. Roelf had oudere zussen genaamd Rindertje, Hindrikje en Roelfien. Zij hadden verder nog broers Jan, Eildert en Berend. Hun moeder Ebertje de Jonge is overleden op 21-10-1865 in Wildervank, 66 jaar oud. De broers Eildert en Berend trouwden met 2 zussen Roelfsema: Jantje huwde Berend en Alida werd de 2e vrouw van Eildert.

Dienstknecht Roelf Smalbil is getrouwd op 8-10-1859 in Wildervank met Aaltje Vlieger. Aaltje is geboren op 5-9-1835 in Windeweer nabij Hoogezand. Haar ouders zijn Jacob Gerrits Vlieger (±1799-1865) en Geertruit Geerts Jonker (1800-1864). Aaltje had een zus Rindeltje en een broer Gerrit.

Het eerste kind van Aaltje Vlieger en Roelf Smalbil, Ebeldina, werd geboren op Nieuwjaarsdag 1860 in Wildervank, toen haar ouders nog géén 2 maanden waren getrouwd. Aaltje Vlieger en Roelf Smalbil kregen vervolgens nog kinderen genaamd Geertruida, Harmina, Jakob, Rindeltje, Rendelina, Harm en op 27-11-1879 tenslotte nog een dochter Hendriktje. Slechts een eerder zoontje Harm is in 1870 als baby gestorven.

Hun oudste zoon Jakob Smalbil is geboren op 28-1-1867 in Wildervank. Hij trouwde in 1892 met de 19-jarige Trientje Naaijer en is overleden op 14-5-1947 in Groningen, 80 jaar oud. Zijn jongste broer Harm Smalbil (1877-1948) werkte als smit en trouwde met Stientje Brouwer. Hun zus Geertruida, geboren op 14-8-1862 in Wildervank, trouwde op 21-jarige leeftijd met arbeider Geert Schipper uit Veendam en vervolgens op 70-jarige leeftijd met de 75-jarige weduwnaar Hindrik Hulshof. Geertruida is op 80-jarige leeftijd overleden op 30-1-1943 in Oude Pekela.

Arbeider Roelf Smalbil is op 66-jarige leeftijd overleden op 4-2-1899 in Wildervank. Zijn weduwe Aaltje Vlieger was ook 66 jaar oud, toen zij aldaar overleed op 23-3-1902.

Nieuwe Veendammer Courant, 25-3-1902

Bronnen: AlleGroningers.nl, Delpher.nl, GenealogieOnline Stamboom-Doornbos.

Leendert Witvliet (1786-1834) uit Middelharnis miste een been

Vader Barend Witvliet beklaagde zich in 1805 over het zeer losbandig leven van zijn 18-jarige zoon Leendert. Hij zou met medewerking van Aren Timmerman "tot goedmaking van zijne nutteloose verkwistingen" zich niet ontzien om van tijd tot tijd winkelgoederen van zijn ouders mee te nemen en in de bank van lening of elders te verzetten. Ondanks "veelvuldige vermaningen en bestraffingen" was hij voor geen rede vatbaar.
De baljuw ondervroeg de vader en zoon en ook Aren Timmerman. Op grond van het 16e artikel Reglement voor de Rechtbank d.d. 29 mei 1804 zou Leendert met rottingslagen worden gekastijd. Hij beloofde beterschap en "op verzoek van zijnen vader, met nader goedvinden van scheepenen" kreeg hij geen slaag, maar kwam er met een "ernstig repriment en bedreyging" van af. Aren werd voor zes dagen 'gespijzigd' met water en brood.

Leendert Witvliet was in Middelharnis gedoopt op 11 juni 1786 als zoon van Barent Cornelisz. Witvliet (1756-1805) en Leentje Leenderts van der Poot (1757-1806). Leendert had een ondere broer Cornelis, gedoopt op 19 mei 1781 in Middelharnis. Zij hadden jongere broers Arent, Jan en Mattheus.
Leendert's broer Cornelis werd in 1840 voor de tweede maal veroordeeld voor eenvoudige diefstal en zat een jaar in de gevangenis in Hoorn (NH), waar hij op 12 september 1841 weer werd vrijgelaten. Cornelis had een kaal hoofd, hoog voorhoofd, lang aangezicht, grote mond, ronde kin, blauwe ogen en gezonde kleur. Hij had lager onderwijs genoten en werkte als bakkersknecht. Cornelis is 5 jaar na zijn vrijlating op 60-jarige leeftijd overleden op 22 december 1846 in Middelharnis.
Hun jongere broer Arent Witvliet (1792-1862) was in 1814 al eens voor diefstal veroordeeld. In 1847 werd hij veroordeeld voor "diefstal gepleegd bij nacht door meer dan één persoon". De straf was "een ½ uur te pronk en brandmerk en 5 jaren tuchthuisstraf", die werd omgezet tot een correctionele gevangenisstraf van 3 jaren.

Leendert Witvliet miste zijn linker been

Ook Leendert Witvliet heeft enige tijd in de stad Hoorn verbleven voor hij op 3 oktober 1827 aankwam bij de dwangkolonie Veenhuizen, één van de "Koloniën van Weldadigheid". Zijn aangezicht was bleek van kleur, zijn ogen waren blauw en zijn kin was rond. Wat opviel was dat zijn hoofd kaal was en dat hij zijn linkerbeen miste. Na een 6-jarig verblijf werd Leendert Witvliet ontslagen uit Veenhuizen op 4 november 1833.

Zicht op het derde gesticht van Veenhuizen

Leendert was 47 jaar oud en werkte als mattenmaker toen hij op 11 mei 1834 in Groningen eindelijk trouwde. De bruid was de 50-jarige werkster Hindrikkijn Janssen Bakker. Zij was weduwe van de gepensioneerde soldaat Johan Philipp Kammer, die was overleden op 52-jarige leeftijd op 17 februari 1826 in Groningen. Hindrikkijn was gedoopt in Groningen op 21 januari 1784 als dochter van "vischvrouw" Annegijn Janssen.