Elisabertus (1888-1919), de gebeten Bos

Bij de zitting van de arrondissements-rechtbank te Dordrecht van woensdag 21 juli 1909 werd 2 weken gevangenisstraf gevorderd tegen de arbeider Leendert L. te Klaaswaal, omdat hij in de nacht van 18 op 19 mei in een herberg aldaar Elisabertus Bos had mishandeld door hem opzettelijk van een stoel te trekken, op de grond te gooien en hem te slaan en te bijten.

Dordrechtsche Courant, 22-7-1909

Elizabertus Bos was geboren op 4-2-1888 in Westmaas als vierde van de dertien kinderen van Wouter Bos (1838-1920) en Neeltje Noordhoek (1857-1926). Hij zal zijn vernoemd naar zijn grootmoeder van vader's zijde, Elisabeth Schutter (1815-1883). Via haar stamt Elizabertus af van mijn voorouder Paulus Jansz Hartigh (1683-1713) uit Strijen. Van vader's zijde behoort Elizabertus tot een familie Bos die in de 18e eeuw van Tricht via Oud-Alblas naar de Hoeksche Waard verhuisde.  
Elizabertus Bos was arbeider van beroep. Hij is op 28-3-1913 in Numansdorp getrouwd met Dirkje Lena Boer. Zij werd geboren in Numansdorp op 24-4-1892 als dochter van Pieter Boer en Lena van Bergen. Elizabertus Bos is overleden op 22-9-1919 in Willemstad, 31 jaar oud. Zijn overlijden werd in Klaaswaal aangegeven op de 27e. 

Bronnen: Delpher.nl, WieWasWie.nl.

Andries Niemantsverdriet (1819-70) uit Klaaswaal was krankzinnig

Bastiaan Niemantsverdriet (1793-1859) behoort tot de Klaaswaalse familie Niemantsverdriet, die afstamt van Bastiaen Cornelisse Niemantsverdriet en Lijntje Bastiaans van Es, die aldaar in 1702 zijn getrouwd. Bastiaan is aldaar geboren op 24-2-1793 als zoon van Andries Niemantsverdriet (1743-1817) en Lijsbeth Harthals. Bastiaan is zelf op 2-11-1813 in Maasdam getrouwd met Grietje Pieters Barendrecht (1795-1829) uit de Sint Anthoniepolder. Haar ouders zijn Pieter Huijge Barendrecht en Annetje Jans Barendrecht. Met haar kreeg Bastiaan 8 kinderen, waaronder Elisabeth, Pieter en Andries.

Klaaswaal

De Andries Niemantsverdriet uit dit verhaal werd geboren op 21-4-1819 in Numansdorp. Zijn moeder, Grietje Barendrecht, is overleden op 31-10-1829 in Klaaswaal, 34 jaar oud. Andries was dus 10 jaar oud, toen hij zijn moeder verloor. Andries was reeds 21 jaar oud, toen zijn vader, Bastiaan, is hertrouwd op 18-12-1840 in Klaaswaal met Aagje de Winter (1807-1889). Met haar kreeg Bastiaan nog 5 kinderen. 

De oudere zus van Andries, Elisabeth Niemantsverdriet (1816-1868), trouwde eerst in 1835 en vervolgens in 1857, waarna zij naar Westmaas verhuisde. De jongste volle broer van Andries, Pieter Niemantsverdriet (1828-1872), is pas op 31-3-1869 in Klaaswaal getrouwd en kreeg toen nog zonen Bastiaan en Cornelis, die beiden de volwassen leeftijd zouden bereiken. Andries Niemantsverdriet is echter nooit getrouwd. Hij werd onder curatele gesteld bij vonnis van de arrondissementsrechtbank te Dordrecht op 20-12-1869 wegens krankzinnigheid.

Nederlandsche Staatscourant, 30-12-1869

Op 51-jarige leeftijd is Andries Niemantsverdriet overleden op 24-11-1870 rond 5 uur 's morgens in het “Stads Krankzinnig- en Beterhuis” op N° 1046 aan de Lindegracht in Dodrecht. Zijn vader Bastiaan was reeds overleden op 28-5-1859 in Klaaswaal. Zijn broer Pieter is aldaar overleden op 23-2-1872, 43 jaar oud. Hun stiefmoeder, Aagje de Winter, en 2 halfbroers en een halfzus waren toen nog in leven.

Bronnen: WieWasWie.nl, Delpher.nl, FamilySearch.org, Families of South-Holland CD ("Klappers").

Johannes Barends uit Rotterdam deserteerde in 1810

In de Franse Tijd werden door het Ministerie Van Oorlog in de Koninklijke Courant uitgebreide beschrijvingen geplaatst van deserteurs. Eén daarvan was de 20-jarige huzaar Johannes Barends uit Rotterdam. Hij was ven beroep witloodmaker. Zijn lengte was 5 voet en 5 duim. Hij had blond haar en wenkbrauwen, blauwe ogen, een dikke neus, gewone mond, ronde kin en een blozend en pokdalig gezicht. Op 28-1-1810 is Johannes gedeserteerd uit het 2de regiment huzaren. 

Koninklijke Courant, 16-1-1810

Johannes Barends was een zoon van Gerrit Barends. Gerrit was, als jongeman van Rekel, op 11-5-1788 in Rotterdam getrouwd met Catharina Peereboom, jongedochter van Leeuwarden. Het paar woonde op de Schiekade onder Cool en kreeg een zoon Johannes. Catharina werd op 12-5-1795 pro deo begraven in Cool. Zij was 30 jaar oud en liet 1 onmondig kind na, Johannes.

Een drieling in de familie De Bondt in Zwijndrecht in 1892

Op 20-5-1892 in Zwijndrecht rond half 5 's middags beviel Anna van Wingerden (1855-1926), vrouw van glasblazer Joost de Bondt, van een zoontje dat de naam Cornelis kreeg. Een half uur later volgde Arie en om half 6 volgde Corstiaan. De volgende morgen ging Joost samen met zijn zwager Cornelis van Wingerden (1841-1911) de geboorte van zijn drieling aangeven bij de burgelijke stand in Zwijndrecht.

Joost de Bondt en Anna van Wingerden waren op 7-9-1876 in Zwijndrecht getrouwd. Bij de huwelijkvoltrekking waren o.a. zijn ouders, haar moeder en haar broer Cornelis aanwezig. Broer Cornelis van Wingerden was 4 jaar eerder op 3-10-1872 in Zwijndrecht getrouwd met de zus van Joost, Josina de Bondt (1850-1943). Josina en Joost waren kinderen van de blonde, blauwogige Anthonie (“Thomas”) de Bondt (1822-1891) en zijn vrouw Pietertje den Hollander (1923-1915). Anna en Cornelis van Wingerden waren kinderen van Klaas van Wingerden en zijn vrouw Jaapje Wensveen.

Van de drieling is de oudste, Cornelis, na 2 dagen overleden. De andere 2 kinderen stierven de dag daarop. In het gezin van Joost de Bondt en Anna van Wingerden was verder sprake van een doodgeboren zoontje en een dochtertje dat slechts 2 maanden oud werd. Uiteindelijk bereikten 5 van hun kinderen de volwassen leeftijd: de oudste kinderen, Anthonie en Jaapje, de middelste kinderen Pietertje Adriana en Wiekert Gijsbert en jongste zoon Nicolaas Cornelis de Bondt (1893-1935). Zij zijn allen getrouwd in de periode 1901-1920.

Molen “Welgelegen” in Zwijndrecht met zicht op Dordrecht

Eén van de gezamenlijke voorouders van Joost de Bondt en mij is walvisvaarder Thomas Brullee, die leefde rond 1700. Een andere gemeenschappelijke voorouder is Joost Cornelisse de Bondt (±1680-1753). 

Bronnen: WieWasWie.nl, FamilySearch.org, RegionaalArchiefDordrecht.nl/.

Plateelschilder Sijmon de Koningh (1669-1700) uit Delft

Plateelschilder Sijmon de Koningh was gedoopt op 3-3-1669 in Delft als zoon van Willem de Koningh en Catarina Sijmons van Gent. Sijmon was een jongeman, wonend aan het Achterom, toen hij op 8-12-1691 in Delft in ondertrouw ging met Neeltge van Troijen, weduwe van Claes van Kooten, wonend in Rotterdam. Zij zijn getrouwd op 26-12-1691 in Rotterdam. Neeltge was eerder, als jongedochter van Rotterdam, op 7-6-1683 in Rotterdam getrouwd met Nicolaes van Kooten, jongeman van Rotterdam.

Sijmon en Neeltge lieten op 28-9-1692 in Delft een dochter Catharina dopen met getuigen Krijn van Troyen en Jannitje de Koning. Op 26-9-1695 lieten zij aldaar een zoon Gillis dopen met getuigen Gillis van Troije en Stijntje van Troije. Een zoon Willem lieten zij aldaar dopen op 3-11-1697 met getuigen Jan de Koningh en Francijntje de Koning.

Sijmon de Koning, wonend in het Midden van de Dirklangensteeg, is begraven op 10-8-1700 bij de Oude Kerk van Delft. Zijn weduwe liet vervolgens op 21-9-1700 in Delft nog een kind dopen met de naam Sijmetje. Getuigen bij de doop waren zijn broer en zus Eduward de Koning (1675-1721) en Jannetje de Koning. Een armkind van Sijmon de Kooning uit het midden van de Dirklangesteeg is begraven bij de Oude kerk op 3-12-1700. Zijn overige kinderen werden ingeschreven bij de weeskamer in Delft op 28-5-1701.

De Nieuwe Kerk van Delft
op een Delfts Blauwe tegel.

Neeltge van Troijen, weduwe van Sijmon de Koningh en wonend in de Dircklangensteeg, ging op 21-1-1702 in Delft in ondertrouw met Anthonis (“Theunis”) Gillisz. de Man, weduwnaar wonend in de Pieterstraat. Zij zijn vervolgens getrouwd op 5 februari. Zij lieten op 15-10-1702 in Delft een zoon Johannis dopen met getuigen Hillegont van Troje, Edewaart de Koning en Jannetje Louweris. Teunis de Man en Neeltge van Troijen waren op 20-5-1674 in Delft getuige bij de doop van Willem, zoon van Eduwart de Koningh en Jannetie Louris Kloeck. Op 8-3-1705 in Delft lieten Theunis de Man en Neeltge van Trooijen een dochter Stijntie dopen met getuigen Jellis van Trooijen en Stijntie van Trooijen. Een kind van Theunis de Man in de Pieterstraat is begraven op 26-7-1705 bij de Nieuwe Kerk in Delft.

Theunis de Man, wonend in de Pieterstraat, is begraven op 7-4-1714 bij de Oude kerk in Delft. Theunis was als jongeman wonend in de Vest bij de Bagijnesteeg, op 13-12-1699 in Delft getrouwd met Maria Claes de Bruijn, jongedochter wonend in de Bagijnesteeg. Marijtje Claas, huisvrouw van Theunis de Man, wonend in de Pieterstraat bij de Kruisstraat, was begraven op 13-3-1701 in Delft.

Bronnen: Collectie-Delft.nl, Stadsarchief.Rotterdam.nl, Histoire de la faïence de Delft.